‘Verbonden met elkaar in Christus. Kompas voor de toekomst’. Zo heet het visiedocument voor de toekomst van het bisdom Roermond, dat woensdag 17 december is gepresenteerd. Daaruit komt het beeld naar voren van een kleinere, maar zelfbewuste kerk in Limburg. Deze kerk van de toekomst is een netwerk van verbonden gemeenschappen, die in de geest van paus Franciscus op een synodale manier midden in de samenleving staan en daar richting, hoop en betekenis bieden.
De nieuwe visie op de parochies en het bisdom is tot stand gekomen na een consultatieronde waaraan zo’n 150 mensen uit heel Limburg hebben deelgenomen. “Het is geen plan dat tot in detail is uitgewerkt, maar het zet een beeld neer voor de toekomst,” zo zegt bisschop Ron van den Hout. “Een kompas wijst je niet exact de weg, maar geeft de richting aan: die kant gaan we op. Dat is wat deze toekomstvisie ook doet.”
Aanleiding voor de bisschop om een nieuwe toekomstvisie voor de komende vijf tot tien jaar voor het bisdom Roermond te schrijven, zijn de ontkerkelijking, de maatschappelijke veranderingen en een groeiende zoektocht naar zingeving en gemeenschap. Tijdens drie ronde-tafelbijeenkomsten in Abdij Rolduc is met een groot aantal mensen gesproken over de rol van de kerk in de huidige Limburgse samenleving. Mgr. Van den Hout: “We hebben heel eerlijk met elkaar gesproken. De uitdagingen van deze tijd zijn benoemd, maar ook de kansen en vernieuwingen.”
Fundament niet verliezen
Uit die gesprekken zijn enkele breed gedragen onderwerpen komen bovendrijven, die de basis vormen voor de toekomstvisie van het bisdom. Zo wil de katholieke Kerk in de huidige, snel veranderende samenleving een moreel en spiritueel kompas zijn en blijven. Niet alleen voor actieve gelovigen, maar ook voor zoekenden, jongeren en mensen aan de rand van de samenleving. “We zijn de Kerk van Christus. Zijn boodschap dragen we uit,” aldus bisschop Van den Hout. “Daar staan we voor en daar gaan we voor. We willen de tijdgeest verstaan, zonder ons eigen fundament te verliezen.”
Gemeenschap van gemeenschappen
Een belangrijke vernieuwing is de manier waarop naar de parochies wordt gekeken. De parochie van de toekomst ontwikkelt zich tot een gemeenschap van gemeenschappen. Het wordt een netwerk van kleinere groepen, initiatieven en gemeenschappen (gespreksgroepen, jongerengroepen, nieuwe bewegingen, gezinnen, diaconale projecten, etc), die op de een of andere manier met hun geloof bezig zijn en elkaar op zondag ontmoeten in de centrale parochiekerk voor de eucharistieviering, gezamenlijke catechese en andere activiteiten voor alle leeftijden. “De zondag is de dag van de christenen. Dat mogen we koesteren,” aldus Mgr. Van den Hout. “Als we samenkomen, ervaren we dat die kleine gemeenschappen bij elkaar één grote gemeenschap van gelovigen vormt.”
Dit betekent dat de federatievorming van parochies die al langer gaande is, zal leiden tot fusieparochies met één centrale kerk, die altijd open is en een levendig centrum van kerkelijk leven vormt. “Het is veel inspirerender om in een kerk te vieren waar méér mensen samenkomen en niet een handjevol,” aldus de bisschop. Daarnaast kunnen er in de parochie van de toekomst meer kerkgebouwen in gebruik blijven, zolang deze iets toevoegen aan de gemeenschap van gemeenschappen.
Synodale werkwijze
In navolging van de door paus Franciscus in gang gezette beweging, kiest het bisdom Roermond bewust voor een synodale manier van werken. Dit betekent op alle niveaus: goed naar elkaar luisteren, onderscheiden en samen duidelijke keuzes maken. Priesters, bestuurders, vrijwilligers en parochianen bouwen op deze manier gezamenlijk aan de Kerk, met respect voor ieders formele verantwoordelijkheden.
Vorming en communicatie
Gebleken is ook dat er grote behoefte is aan vorming en geloofsverdieping en een betere communicatie, met enerzijds meer aandacht voor de persoonlijke communicatie en anderzijds een betere presentatie in digitale media. Tegelijkertijd wil de Kerk zichtbaar blijven in de samenleving via diaconale inzet, open kerken en aandacht voor jongeren.
Aan de slag
Direct na de Kerstvakantie is de toekomstvisie ook als brochure beschikbaar voor gebruik bij gesprekken in parochies en lokale werkgroepen. In het voorjaar van 2026 worden er verschillende bijeenkomsten gehouden om de visie te bespreken. “Maar daar hoeven parochie(federatie)s, dekenaten of geloofsgemeenschappen niet op te wachten. Zij kunnen met dit visiedocument direct zelf aan de slag gaan,” aldus bisschop Van den Hout.
Toekomstvisie (A4) Toekomstvisie brochure Presentatievideo bisschop
Het bisdom Roermond start in 2026 met een beleggingsfonds voor parochies en andere kerkelijke instellingen die onder verantwoordelijkheid van de bisschop vallen. Spaargelden collectief beleggen, levert parochies meer redendement op dan wanneer alle deelnemers dit afzonderlijk doen. Sommige andere Nederlandse bisdommen kennen al langer zo’n gezamenlijke beleggingspool.
De inkomsten van parochies lopen terug. Steeds meer parochie(federatie)s hebben moeite om hun exploitatie te dekken uit reguliere inkomsten zoals kerkbijdrage, collectes, misstipendia of kaarsengeld. De verwachting is dat parochies de komende jaren vaker op zoek moeten naar andere inkomstenbronnen, zoals de verhuur van vastgoed of de opbrengst uit beleggingen. Door dit laatste gezamenlijk op te pakken, wordt de kans groter dat alle deelnemers een beter rendement halen.
Een collectief beleggingsfonds is gebaseerd op het principe ‘met elkaar, voor elkaar’. Voorwaarde is dat voldoende parochies meedoen en dat voldoende vermogen wordt ingelegd. Alleen dan kunnen de deelnemers met en voor elkaar voordelen binnenhalen op financieel én professioneel gebied. Een van de voordelen van collectief beleggen, is dat de kosten voor administratie en vermogensbeheer per deelnemer lager worden. Daarnaast worden de risico’s beter gespreid en kunnen pieken en dalen in de beleggingsportefeuille geëgaliseerd worden.
Een ander voordeel van een gezamenlijk beleggingsfonds is dat individuele kerkbesturen minder kwetsbaar worden door de continuïteit en professionaliteit van het collectieve vermogensbeheer. Parochies worden op deze manier ontzorgd. Ze zijn niet langer afhankelijk van (toevallige) deskundigheid in eigen huis, maar kunnen steunen op een sterk collectief dat goede professionele dienstverlening kan inkopen.
Het beleggingsfonds wordt een eigen rechtspersoon met een onafhankelijk bestuur en raad van toezicht. In januari ontvangen alle parochies in het bisdom Roermond meer informatie over de oprichting van het beleggingsfonds en de voorwaarden om te kunnen deelnemen. In de loop van het voorjaar wordt de inschrijving opengesteld en op 1 juli gaat het beleggingsfonds daadwerkelijk van start.
Kent u #Hopeful Friday al? Dit is de vrijdag vóór Blue Monday. Van die derde maandag in januari wordt gezegd dat het de meest depressieve dag in het jaar is. Om dit te ontkrachten, introduceert de Beweging van hoop op de vrijdag ervóór: #Hopeful Friday! Niks depressiviteit, maar een dag van hoop!
De beweging van hoop is tijdens het afgelopen Heilig Jaar in het leven geroepen om te laten zien hoeveel hoop er in de samenleving is, hoeveel hoopvolle dingen er gebeuren, welke verhalen van hoop mensen te vertellen hebben. Afgelopen najaar is er zelfs een verhalenwedstrijd uitgeschreven: wie vertelt het mooiste, indrukwekkendste of ontroerendste verhaal van hoop?
De verhalen kunnen tot en met 31 december worden ingestuurd. Op #Hopeful Friday vrijdag 16 januari wordt bekend gemaakt wie de prijs gewonnen heeft. Tijdens de tweede inspiratiedag van de Beweging van hoop maakt de jury de winnaar bekend. Iedereen die zich wil aansluiten bij de Beweging van hoop is van harte welkom tijdens deze inspiratiemiddag. Naast de prijswinnaars worden er ook projecten van hoop voorgesteld en zijn er diverse inspirerende sprekers, onder wie oud-gouverneur Theo Bovens.
Iedereen die ook na het Heilig Jaar hoop wil blijven uitdragen, is van harte welkom tijdens de Inspiratiedag op #Hopeful Friday in Den Bosch.
De winteruitgave van het bisdomblad De Sleutel verschijnt deze week. Hierin vertelt 'nieuwe katholiek' Willy Drummen uit Geleen waarom zij voor de Kerk gekozen heeft. Verder: een verslag van de synodale gesprekken, een reportage over de Armeense parochie in Maastricht en we maken kennis met de Credohuizen in Limburg.
Daarnaast zijn er natuurlijk de vaste rubrieken, zoals het Woord van de bisschop en de column van René Haustermans. In Ziel en Zaligheid vertelt Eric Lemmens waarom hij lector is en we duiken in de geschiedenis van de Spaanse kelk van Weert en de pauselijke kruisweg van Nederweert. Natuurlijk is er ‘Uit de Bijbel’ en de fotoreportage gaat over de zusters karmelietessen van Sittard.
Dit en veel meer is te lezen in De Sleutel, het kleurrijke kwartaalblad van het bisdom Roermond over geloof en leven in Limburg. Vraag een gratis proefnummer aan of neem direct een abonnement. Voor slechts € 29,50 valt De Sleutel vier keer per jaar in de bus.
Met Kerstmis viert de Kerk viert het hoogfeest van de geboorte van de Heer.
Slotviering van het Heilig Jaar in de kathedraal in Roermond. Aanmelden
In de week tussen Kerstmis en Nieuwjaar zijn de kantoren van het bisdom Roermond gesloten. Vanaf 2 januari staan wij weer voor u klaar.
Half januari brengt bisschop Ron van den Hout een werkbezoek aan diverse bisdommen in India.