Het project ‘Inventarisatie Roerend Religieus Erfgoed’ wordt deze weken afgerond. De afgelopen vijf jaar zijn alle kunstwerken en andere belangrijke objecten in kerken in Limburg geïnventariseerd, gefotografeerd en gedocumenteerd. Alle informatie is ondergebracht in een besloten database. Vanaf nu zijn de parochies aan zet om de gegevens up-to-date te houden.
‘Een monsterklus’. Zo werd het project in sommige media omschreven. Die typering is goed gekozen, want het was afgelopen jaren hard werken voor de projectmedewerkers en enkele vrijwilligers. Sinds juni 2017 hebben zij zo goed als alle kerken in Limburg bezocht en daar alle voorwerpen die in religieus, artistiek of sociaal-cultureel opzicht van belang zijn geïnventariseerd.
Kerncollectie
Het ging daarbij niet alleen om de kunstvoorwerpen die in een kerk zichtbaar zijn, maar ook om alles wat in de sacristie, in de kluis, in kasten of op zolders wordt bewaard. Honderden kelken, cibories, reliekhouders, kruisbeelden, kaarsenstandaards, kazuifels, dalmatieken en koormantels zijn op deze manier geïnventariseerd. In totaal gaat het om tienduizenden voorwerpen, die nu in de database Kerkcollectie Digitaal zijn ingevoerd. Er is nu een veel beter beeld ontstaan van wat er aan religieuze kunst in Limburg aanwezig is.
Voor elke kerk is ook een ‘kerncollectie’ aangewezen. Deze bestaat uit de belangrijkste kunstvoorwerpen die in die betreffende kerk aanwezig zijn en absoluut niet verloren mogen gaan. De Monumentenwacht Limburg zal bij haar reguliere inspecties van kerken ook steekproefsgewijs controleren of deze kerncollectie nog aanwezig is, of de bewaaromstandigheden in orde zijn en indien nodig parochies adviseren hoe deze te verbeteren.
Taak parochies
Het digitale overzicht vervangt de oude SKKN-lijsten, die bij veel parochies bekend zijn. Deze lijsten waren vaak achterhaald of niet compleet. Er is nu een heel nieuw en veel uitgebreider overzicht van wat er in kerken aan kunstvoorwerpen aanwezig is. Omdat alle gegevens in één database zitten, is het bij het verplaatsen van voorwerpen, bijvoorbeeld door sluiting van een kerk, veel makkelijker om ze aan de collectie van een andere kerk toe te voegen of te traceren waar ze vandaan komen. Ook is het nu veel eenvoudiger om het overzicht aan te vullen, wanneer men iets nieuws aanschaft of geschonken krijgt. Ook wetenschappelijk of historisch onderzoek naar religieuze kunst is nu veel eenvoudiger geworden.
Nu de inventarisatie van de kunst zo goed als afgerond is, ligt er een belangrijke taak voor parochies om de gegevens up-to-date te houden. Elk kerkbestuur kan online toegang krijgen tot het overzicht van collectie van de eigen kerk of kerken. Daarin kan ieder kerkbestuur direct zien voor welke voorwerpen het verantwoordelijk is en of ze tot de kerncollectie behoren. Parochies kunnen voortaan ook zelf voorwerpen of informatie over voorwerpen aan de database toevoegen. Ze kunnen daartoe een inlogcode aanvragen bij het Museum Catharijneconvent in Utrecht dat de database Kerkcollectie Digitaal in overleg met het bisdom beheert. De inlogcode wordt alleen toegekend aan iemand die namens de parochie optreedt en niet aan derden. Iedere parochie heeft ook alleen toegang tot de eigen collectie.
Verhalenproject
Nu de inventarisatie grotendeels is afgerond en parochies weten welke kunst ze in huis hebben, kan het ook interessant zijn om de achtergrond van bepaalde kunstvoorwerpen beter te kennen. Als onderdeel van het totale project is een historicus momenteel bezig om per kerk het verhaal achter een aantal voorwerpen op een populaire wijze te beschrijven. Dit deelproject is later begonnen en loopt nog enige tijd door. Er wordt nog nagedacht over een mogelijkheid om deze verhalen op enig moment te bundelen en te publiceren. Het project Inventarisatie Roerend Religieus Erfgoed is financieel mede mogelijk gemaakt door de provincie Limburg en het Mondriaanfonds. Daarnaast heeft het bisdom een deel van de kosten voor eigen rekening genomen.
Op maandag 10 oktober is er een bijeenkomst voor leden van kerkbesturen over het beheer van kerkelijke kunst. Zie berichten ‘Nieuws uit het bisdom’ hieronder.
Op maandag 10 oktober is er in Roermond een bijeenkomst over het beheer van kerkelijke kunst. Deze zogeheten bestuurdersconferentie is bedoeld voor leden van kerkbesturen en andere vrijwilligers die zich met het beheer van kunst in parochies bezighouden.
Dit voorjaar is het bisdom gestart met een reeks bestuurdersconferenties. Dit zijn bijeenkomsten voor actuele onderwerpen die leden van kerkbesturen in hun werk kunnen tegenkomen. Voor de zomer is er een eerste succesvolle bijeenkomst geweest voor nieuwe kerkmeesters. De bijeenkomst op 10 oktober is de tweede in deze reeks. De avond wordt verzorgd door voorzitter Martin Frankort van de Diocesane Commissie voor Kerkelijk Kunstbezit. Hij zal onder meer ingaan op het beheer van kunst door parochies en een inkijkje geven in de landelijke database, waarin alle kunstvoorwerpen in Limburgse kerken zijn opgenomen.
Deze bestuurdersconferentie staat open voor alle leden van kerkbesturen en eventueel andere vrijwilligers in parochies die zich met beheer en onderhoud van kunstvoorwerpen bezighouden. De avond begint om 19.15 uur en duurt tot ongeveer 21.30 uur. Aanmelden kan tot 3 oktober, door een mail met de naam van degene die namens de parochie(federatie) deelneemt en de naam en plaatsnaam van de parochie(federatie) te sturen naar g.dieteren@bisdom-roermond.nl
Parochies kunnen tot uiterlijk maandag 3 oktober posters, flyers en andere materialen bestellen voor de Actie Kerkbalans 2023. Alle kerkbesturen hebben daar onlangs een brief over ontvangen.
Actie Kerkbalans is de jaarlijkse landelijke campagne om parochianen eraan te herinneren hun kerkbijdrage te betalen. Voor parochies is dit hun belangrijkste bron van inkomsten. Vandaar dat er landelijk allerlei campagnematerialen worden aangereikt om parochies hiermee te helpen. De nieuwe campagne wordt gehouden in januari 2023. Maar het staat parochies vrij om het hele jaar door aandacht voor Kerkbalans te vragen.
Parochies kunnen allerlei campagnemateriaal bestellen, zoals posters, folders en vlaggen. Het is ook mogelijk om gedeeltelijk voorbedrukte folders te bestellen, waarin wel foto’s staan, maar de parochie zelf een eigen tekst kan invullen. Alle kerkbesturen hebben onlangs een brief met voorbeeldmaterialen en een bestelformulier ontvangen. De brief is ook te downloaden van de intranetwebsite voor kerkbesturen.
Na twee coronajaren ziet het ernaar uit dat allerlei reguliere activiteiten nu weer kunnen plaatsvinden. Dat geldt ook voor het werk van Missie- of MOV-groepen in parochiefederaties. Om een nieuwe start te maken, organiseert het Missiebureau op maandag 26 september een ontmoetingsbijeenkomst voor iedereen in Limburg die zich met missie- en ontwikkelingswerk bezighoudt.
Alle missiegroepen en priesters, diakens, pastoraal werkers en catechisten zijn hiervoor uitgenodigd. Tijdens de bijeenkomst wordt onder meer de Diocesane Missieraad in het bisdom Roermond voorgesteld. Verder houdt Guus Prevoo een inleiding over missie- en MOV-werk anno 2022. Prevoo werkte tot aan zijn pensioen bij de Landelijke Vastenactie en is nu als vrijwilliger verbonden aan enkele parochiële missiegroepen in Parkstad Limburg.
Vervolgens vindt een gedachtewisseling met alle aanwezigen plaats over de vraag hoe het missionaire gedachtegoed na corona opnieuw op de kaart kan worden gezet.
Aanmelden info@missiebureau.nl
Met enige regelmaat ontvangt de persdienst van het bisdom geschrokken of verontwaardigde mails van parochies, die een claim van een fotograaf of een persbureau hebben ontvangen. Meestal gaat om het gebruik van een foto in het parochieblad of op de parochiewebsite, waarvoor dan een forse rekening wordt gestuurd.
Parochies die hierover reclameren, willen graag weten ‘of dit zomaar kan’. Het simpele antwoord daarop is: Ja, dit kan zomaar! Sterker nog: die fotografen of persbureaus staan in hun volste recht. Op foto’s en teksten van anderen berust auteursrecht en die mogen dus niet zomaar zonder toestemming van de maker of auteur worden overgenomen. Ook niet in een parochieblad.
“Maar die foto stond op internet,” is dan een vaak gehoord tegenargument. Dat kan kloppen, maar dat wil nog niet zeggen dat je ‘m zomaar mag gebruiken. Een foto bij een persbureau kopen, kan voor gebruik op beperkte schaal – zoals een parochieblad – meestal al voor enkele tientjes. Dat is een stuk goedkoper dan achteraf de boete van honderden euro’s betalen. Het is ook mogelijk om een abonnement op sommige fotowebsites te nemen, waardoor het voor een bepaald bedrag mogelijk is om vrij uit hun aanbod te putten.
Foto’s op de website van het bisdom, waarbij niet uitdrukkelijk de naam van een fotograaf staat vermeld, zijn van het bisdom zelf en mogen door parochies vrij gebruikt worden. Daarnaast beschikt het bisdom over een uitgebreid fotoarchief met afbeeldingen over tal van (religieuze) onderwerpen. Parochies die een specifieke foto of afbeelding zoeken, kunnen altijd even contact opnemen met de persdienst met de vraag of er wellicht een passende afbeelding beschikbaar is.
Wat hierboven staat voor foto’s geldt ook voor teksten en artikelen die in andere media zijn gepubliceerd. Ook deze mogen niet zonder toestemming worden overgenomen en opnieuw worden gepubliceerd. Om parochies te helpen om voldoende kopij voor hun parochieblad of website te vinden, geeft het bisdom zes keer per jaar de Parochiebladenservice uit met kant en klare berichten. Er zijn ook betaalde services, die een uitgebreider aanbod van teksten en afbeeldingen hebben.
Bekende uitgaves met (betaalde) afbeeldingen en teksten voor parochies:
Redactieservice van de Zalige Zalm
Image van Bergmose + Höller
Fotoservice van Vatican Media
Free bible images
Parochies met vragen over dit onderwerp kunnen altijd conctact opnemen met de persdienst van het bidsom: persdienst@bisdom-roermond.nl of bel 0475-386891.
Academie Rolduc begint aan een nieuw seizoen. Tot juni volgend jaar worden er maandelijks lezingen rond actuele thema’s aangeboden in Kerkrade, Maastricht en Sevenum/Venray.
De eerste bijeenkomst vindt plaats op 30 september in Abdij Rolduc. Hulpbisschop Everard de Jong spreekt dan over de synodale weg, het internationale proces over de toekomst van de Kerk. Andere thema’s die aan bod komen zijn: pater Karel, oorlogsrecht, vluchtelingen, Theresia van Lisieux en de oosterse Kerken.
Alle lezingen zijn afzonderlijk te bezoeken. Deelname kost vijf euro per avond, ter plekke te voldoen. De lezingen van Academie Rolduc beginnen steeds om 19.00 uur of 19.30 uur en zijn voor iedereen toegankelijk. Het volledige programma is te vinden op www.rolduc.nl of op www.bisdom-roermond.nl/academierolduc.
Aanmelden vooraf is gewenst via: academie@rolduc.nl
Als alles wegvalt, zoals in een gevangenis, blijft alleen God over. Tot die ontdekking kwam justitiepastor Margreet Sanders. Ze schreef een boek over hoe jongeren in de gevangenis met hun geloof omgaan. Sander vertelt erover in een uitgebreid interview met het magazine De Sleutel, waarvan de nieuwe uitgave eind volgende week verschijnt.
In de opmaat naar Allerzielen staat het bisdomblad ook uitgebreid stil bij kerkelijke uitvaarten. De afgelopen jaren is er veel veranderd in uitvaartrituelen. “Maar de kerkelijke uitvaart is nog steeds heel krachtig,” zegt vicaris Ed Smeets voor liturgie en kerkmuziek. “We halen niet alleen herinneringen op aan de overledene, maar bieden ook perspectief op eeuwig leven. Dat mogen we als Kerk best hardop zeggen.”
In zijn column gaat bisschop Harrie Smeets in op het thema ‘Goddelijke Voorzienigheid’ naar aanleiding van twee bezoeken aan Franse kloosters afgelopen zomer. In de rubriek ‘Kerk in uitvoering’ wordt de Neocatechumenale Weg voorgesteld. De beweging, die nu een jaar of twintig in Limburg actief is, wil mensen het doopsel laten herontdekken. Verder aandacht voor een expositie over Franciscus van Sales in Simpelveld, de restauratie van het Dalheimer Kruis in Roermond en het is dit jaar 75 jaar geleden dat in Maastricht een groot Mariacongres plaatsvond.
Dit en veel meer in de nieuwe editie van De Sleutel, het magazine over geloof en leven in Limburg. Nog geen abonnement? Voor €29 valt het bisdomblad viermaal per jaar in de bus. Vraag een gratis proefnummer aan of neem direct een abonnement. Nieuwe abonnees krijgen een exemplaar van het boekje ‘Getuigen van de Verrijzenis’ van bisschop Smeets cadeau.
De volgende priesters/diakens en overige medewerkers hebben een nieuwe benoeming en/of ontslag gekregen:
Bisdom
Met ingang van 1 september is de heer Johnn Rutten uit dienst getreden als hoofd juridische zaken van het bisdom. Rutten heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid om met prepensioen te gaan. Parochies kunnen hun juridische vragen gewoon bij het bisdom blijven stellen ter attentie van mevrouw Karin Mingels of algemeen econoom Frank Hamers.
Dekenaat Gulpen
De weleerwaarde heer Hub Horstman is benoemd tot kapelaan van de parochie H. Kruisverheffing in Cadier en Keer. Op termijn gaat deze parochie deel uitmaken van een groter samenwerkingsverband in de regio. Horstman was kapelaan in de parochiefederatie van Beek, Neerbeek, Spaubeek en Sweikhuizen.
Dekenaat Maastricht
Zijne hoogwaardige Excellentie Mgr. Dr. Everard De Jong is met ingang van 1 september benoemd tot pastoor van de parochies Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes, H. Familie en H. Gulielmus (Wittevrouweveld/Wijkerveld), H. Hart van Jezus (Koepelkerk), H. Johannes Bosco (Heugemerveld), H. Johannes de Doper (Limmel) en H. Antonius van Padua (Nazareth) in Maastricht. Deze parochies gaan een samenwerkingsverband vormen met de parochies St. Petrus’ Banden (Heer), HH. Monulfus en Gondulfus (De Heeg), H. Michael (Heugem), H. Antonius van Padua (Scharn) en H. Walburgis (Amby), waarvan Mgr. De Jong al pastoor was.
De zeereerwaarde pater Mattie Jeukens O.F.M. heeft met ingang van 1 september eervol ontslag gekregen als pastoor van de parochies O.-L.V. van Lourdes, H. Familie en H. Gulielmus in Maastricht en is met ingang van dezelfde datum benoemd tot kapelaan van het hele samenwerkingsverband van bovengenoemde parochies in Maastricht-Oost.
De weleerwaarde heren Slaven Brajkovic en Austin Joseph zijn benoemd tot kapelaan voor het gezamenlijke samenwerkingsverband van bovengenoemde parochies in Maastricht-Oost. Brajkovic was al kapelaan in Heer, De Heeg, Heugem, Scharn en Amby. Kapelaan Joseph was actief in de Koepelkerk en het Heugemerveld.
De hoogeerwaarde heer John Dautzenberg heeft met ingang van 1 september eervol ontslag gekregen als administrator (waarnemend pastoor) van de parochies H. Joannes Bosco (Heugemerveld) en H. Hart van Jezuskerk (Koepelkerk) in Maastricht.
De zeereerwaarde heer Paul Horsch heeft met ingang van 1 september eervol ontslag gekregen als pastoor van de parochies H. Johannes de Doper (Limmel) en H. Antonius van Padua (Nazareth) in Maastricht. Hij blijft pastoor van Borgharen, Itteren, Bunde, Geulle, Moorveld en Ulestraten.
Dekenaat Schinnen
De weleerwaarde heer Joy Anthony Raju is met ingang van 15 september benoemd tot diaken-assistent van de parochies H. Martinus en Wonderdadige Medaille in Beek, H. Callistus in Neerbeek, H. Laurentius in Spaubeek en HH. Dionysius en Odilia in Sweikhuizen. Kapelaan Raju is onlangs in zijn thuisbisdom in India tot diaken gewijd. Het is de bedoeling dat hij over enige tijd tot priester wordt gewijd. Raju volgt in Beek en omgeving kapelaan Horstman op, die een nieuwe benoeming heeft gekregen in Cadier en Keer.
De zeereerwaarde heer Jan Geilen heeft met ingang van 1 september eervol ontslag gekregen als kapelaan van de parochie H. Clemens in Hulsberg. Hij blijft pastoor van de parochies van Nuth, Vaesrade en Wijnandsrade.
De zeereerwaarde heer George Dölle heeft met ingang van 1 september eervol ontslag gekregen als kapelaan van de parochies H. Bavo in Nuth, H. Servatius in Vaesrade en H. Stefanus in Wijnandsrade. Hij blijft pastoor van Hulsberg, Genhout en Schimmert.
De weleerwaarde pater Charles Leta s.m.m. is met ingang van 1 juli tevens benoemd tot parttime kapelaan van de parochie H. Clemens in Hulsberg. Deze gaat een federatie vormen met de parochies H. Remigius in Schimmert en H. Hubertus in Genhout. In deze laatste twee parochies was Leta al kapelaan en dat blijft hij ook.
De weleerwaarde pater Stefanus Musanai s.m.m. is met ingang van 1 juli tevens benoemd tot parttime kapelaan van de parochie H. Clemens in Hulsberg. Deze gaat een federatie vormen met de parochies H. Remigius in Schimmert en H. Hubertus in Genhout. In deze laatste twee parochies was Musanai al kapelaan en dat blijft hij ook.
Dekenaat Venray
De zeereerwaarde heer Hub van Horne is met ingang van 1 augustus benoemd tot pastoor van de parochie H. Matthias in Castenray en H. Gertrudis in Oirlo. Van Horne was al enkele jaren administrator (waarnemend pastoor) van deze parochies en tevens pastoor van de parochies O.-L.-Vrouw Geboorte in Blitterswijck en H. Michael in Wanssum. Onlangs is voor al deze parochies een gezamenlijk kerkbestuur benoemd, waardoor zij een federatie gaan vormen.
De afgelopen periode zijn de volgende priesters in ons bisdom overleden:
Oud-pastoor John Ubachs
In Maastricht is maandag 5 september oud-pastoor John Ubachs overleden. Hij was achtereenvolgens pastoor in Bocholtz, Grubbenvorst, Sittard en Hulsberg. Johannes Hubertus (John) Ubachs werd op 13 mei 1954 in Maastricht geboren. Zijn priesterwijding vond plaats op 28 mei 1983 in Roermond. Met ingang van die datum werd hij benoemd tot kapelaan in de parochie H. Laurentius in Roermond-Maasniel. Vervolgens werd hij met ingang van 1 maart 1986 benoemd tot pastoor van de parochie H. Jacobus de Meerdere in Bocholtz. Op 1 september 1991 volgde zijn benoeming tot pastoor van de parochie O.-L.-Vrouw Tenhemelopneming in Grubbenvorst. Met ingang van 15 maart 1994 werd hij pastoor van de parochie H. Antonius in Sittard. Op 15 juni 1994 werd hij tevens pastoor van de parochie Christus Koning in Sittard. Per 1 juni 2006 volgde zijn benoeming tot pastoor van de parochie H. Clemens in Hulsberg. Vanwege arbeidsongeschiktheid werd pastoor Ubachs per 1 december 2011 ontslag verleend. De plechtige uitvaartdienst met aansluitend de begrafenis heeft op zaterdag 10 september plaatsgevonden in de H. Corneliuskerk in Borgharen.
Oud-theologieprofessor Arjen van Balen S.M.A.
Op dinsdag 16 augustus is in Cadier en Keer pater Arjen van Balen S.M.A. – oud-professor moraaltheologie aan de HTP en voormalig rector van diverse religieuze instellingen overleden. Hij is 98 jaar geworden. Adrianus Franciscus (Arjen) van Balen werd op 6 augustus 1924 geboren in Irnsum (Friesland). Na toetreding tot de paters van de Sociëteit voor Afrikaanse Missiën op 15 juli 1950 in Cadier en Keer vond zijn priesterwijding plaats op 16 juli 1951. Vervolgens doceerde hij diverse jaren aan de klein- en grootseminaries van de S.M.A. in Cadier en Keer en Aalbeek. Van 1961 tot en met 1964 studeerde pater Van Balen moraaltheologie in Rome. Daarna doceerde hij dit vak tot 1966 aan het grootseminarie van de S.M.A. in Aalbeek en van 1966 tot en met 1970 aan de Hogeschool voor Theologie en Pastoraat (HTP) in Heerlen. In oktober 1970 werd Van Balen benoemd tot rector van Huize Op de Berg in Schinnen, bij de Kleine Zusters van de H. Joseph. In 1974 ontving hij een benoeming als rector van de Stichting Hornerheide in Horn. Deze functie vervulde hij tot 1984. Daarna was hij tot 2017 rector van de zusters Franciscanessen in Heythuysen. De plechtige uitvaartdienst was op maandag 22 augustus in de kapel van het Missiehuis in Cadier en Keer. Daarna is hij ter ruste gelegd op het S.M.A.-missionarissenkerkhof aldaar.
Oud-pastoor Wiel van Eijk S.M.A.
Op dinsdag 2 augustus is in het missiehuis van de Sociëteit voor Afrikaanse Missiën in Cadier en Keer pater Wiel van Eijk S.M.A. overleden. Hij was onder meer oud-pastoor van Bemelen. Pater van Eijk is 92 jaar geworden. Wilhelmus Gerardus Alfonsus (Wiel) van Eijk werd op 23 november 1929 geboren in Heerlen. Na toetreding tot de paters van de Sociëteit voor Afrikaanse Missiën op 15 juli 1956 vond zijn priesterwijding plaats op 21 december van datzelfde jaar. Vervolgens was hij korte tijd werkzaam in Ghana. In 1959 keerde hij terug naar Nederland, waarna hij diverse functie binnen de Sociëteit voor Afrikaanse Missiën bekleedde, waaronder die van overste en econoom van het Missiehuis in Cadier en Keer. Ook was hij een tijd overste van de S.M.A.-gemeenschap in Duitsland. Van 15 februari 2000 tot 2 oktober 2007 was hij pastoor van de H. Laurentiusparochie in Bemelen. De plechtige uitvaartdienst was op dinsdag 9 augustus in de kapel van het Missiehuis in Cadier en Keer. Daarna is hij ter ruste gelegd op het S.M.A.-missionarissenkerkhof aldaar.
Oproepen en aanbiedingen van parochies, kloosters of andere religieuze instellingen.
Orgeltje aangeboden
De parochie Sint-Margarita in Margraten biedt aan goed functionerend orgeltje aan. De afmetingen (lxbxh) zijn: 130x120x115cm. Het orgel is tegen elk aannemelijk bod af te halen in Margraten. Uw reactie graag naar: secretariaat@margaritaparochiemargraten.nl
Nog een orgel
De parochie Heilige Johannes de Doper Mechelen biedt vier processie-standaards (hoogte 1.60m) en een elektronisch orgel merk MARK 1600. Interesse? Bel naar 043-4552194.
Zangbundels
De H. Dionysiusparochie in Heijen is op zoek naar een 40-tal zangbundels. Het mogen uitgaven van Laus Deo of Gezangen voor Liturgie zijn. Het mogen ook oudere bundels zijn. Wie bundels beschikbaar heeft, kan contact opnemen met pastoor Guido Kessels info@parochie-martinus-gennep.nl
Het programma van de tocht die het kruis van de Wereldjongerendagen eind oktober door Limburg maakt, is bekend.
Het WJD-kruis komt op zaterdag 29 oktober vanuit Brabant aan in Venlo. Daar is dan een eucharistieviering en een avond van Barmhartigheid in de Antoniuskerk in Blerick. Op zondag 30 oktober gaat het kruis naar Roermond. Na de zondagse viering in de kathedraal vindt een voettocht met het kruis naar de H. Hartkerk in Roermond-Oost plaats. Daar is ‘s middags een bijeenkomst met spel en catechese. Op maandag gaat het kruis naar Maastricht, waar het 's ochtends en ’s middags in de Sint-Servaasbasiliek wordt ontvangen en daanra in de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek.
De activiteiten met het WJD-kruis in Limburg zijn onderdeel van een pelgrimstocht die het vier meter hoge kruis vanaf 14 oktober door alle Nederlandse bisdommen maakt. De tocht van het kruis is bedoeld als voorbereiding op de eerstvolgende Wereldjongerendagen die in augustus volgend jaar in Lissabon in Portugal worden gehouden. Vlak voor de eerste editie van de WJD in 1983 schonk paus Johannes Paulus II een houten kruis aan de jongeren. Sindsdien heeft het kruis een speciale plaats bij elke editie van de WJD en in de aanloop ernaartoe. Eind 2003 was het WJD-kruis voor het laatst in Nederland.
Kijk voor het volledige programma van de tocht van het WJD-kruis door Limburg op de speciale WJD-pagina op de website van het bisdom.
De eerder aangekondigde Euregionale Oecumenische Conferentie op 30 september vindt op een nieuwe locatie plaats, namelijk in het Kolpinghaus in Eupen. De bijeenkomst wordt georganiseerd door de bisdommen Luik, Aken, Roermond en de protestantse kerken in die regio’s.
Het thema van de euregionale bijeenkomst is deze keer: ‘Matigen, een weg naar meer gerechtigheid en tevredenheid?’ Onder consumenten groeit steeds meer het besef dat goederen beter en eerlijker verdeeld moeten worden. Tegelijk is er altijd een streven naar groei. Maar de verwoestende gevolgen van mateloosheid worden steeds duidelijker.
Hebben religie en filosofie antwoorden om door matiging een tevredener en geslaagd leven te bereiken? Welke rollen spelen opvoeding en onderwijs? Wat reikt het christendom ons aan met betrekking tot matiging en zorg voor de schepping? Kan de mens überhaupt anders handelen en bescheidener worden?
Tijdens de Euregionale Oecumenische Conferentie komt dit soort vragen aan bod. Sprekers zijn spirituaal Georg Lauscher van de priesteropleiding van het bisdom Aken, sociaal-pedagoog, theoloog en ambassadeur ‘groene kerken’ Atie de Vos, zuster Mary Amata Mueller van de dominicanessen uit Sittard, natuurgids Rainer Wiertz van het National Park Eifel, abt Malachias Huijink van abdij Lilbosch en Andris Gulbins van de katholieke arbeidersbeweging in het bisdom Aken.
Namens het bisdom Roermond is dr. Bernhard Hegge als bisschoppelijk gedelegeerde voor de oecumene bij de organisatie betrokken. Deelname aan de dag kost €25 (€10 voor studenten), inclusief een warme maaltijd. Aanmelden kan tot 23 september.
Aanmelden dehaan-verduyn@freeler.nl of bel 043-3624240
Het thema van de Week van Gebed in januari 2023 is bekend: Doe goed zoek recht. De gebedsweek voor de eenheid van de christenen vraagt daarmee met name aandacht voor de verdeeldheid die veroorzaakt wordt door het onrecht van ongelijkheid en racisme.
De slogan voor de Week van Gebed 2023 is ontleend aan de Bijbeltekst Jesaja 1 vers 17: ‘Leer goed te doen; zoek het recht, houd tirannen in toom, kom op voor wezen, sta weduwen bij’. Het thema is uitgezocht door kerken in de Amerikaanse staat Minnesota. Projectleider Willem Janse: ‘De gruwelijke dood van George Floyd in deze staat in 2020, als gevolg van het handelen van een politieagent, bracht wereldwijd een beweging op gang waarin (de gevolgen van) racisme en etnocentrisme worden besproken. Ook in de kerk. In het materiaal wordt gekeken naar de rol van de kerk en gebeden om eenheid.’
Christien Crouwel, algemeen secretaris van de Raad van Kerken: ‘De eenheid van christenen zou een teken en voorproefje moeten zijn van de herstelde eenheid van de hele schepping. Maar verdeeldheid onder christenen verzwakt de kracht van dat teken en versterkt de gebrokenheid. Door samen te bidden voor eenheid van christenen worden we in staat gesteld om na te denken over wat ons bindt. Het ondersteunt onze inzet om onderdrukking en verdeeldheid tussen mensen aan te pakken.’
Dit jaar is SKIN, de vertegenwoordiger van internationale en migrantenkerken, intensiever betrokken bij het ontwikkelen van het Nederlandstalige materiaal. Afgelopen jaar promootte deze koepelorganisatie de gebedsweek ook al actief. Hedwig Komproe, bestuurslid van SKIN: ‘De thema’s van 2023 zijn voor veel internationale kerkgemeenschappen in Nederland actueel en levend. Het is belangrijk dat we trauma’s en onrecht uit heden en verleden herdenken en effectief verwerken, en nadenken hoe we als christenen kunnen bijdragen aan rechtvaardigheid. Gezamenlijk gebed kan daar behulpzaam bij zijn.’
Voor de Week van Gebed worden catechetische en liturgische materialen aangeboden. Ook worden er materialen ontwikkeld voor kinderen en tieners om in de kerk, op scholen en/of thuis te gebruiken. Via www.weekvangebed.nl kan men zich inschrijven om op te hoogte te blijven van nieuw materiaal dat in de komende periode beschikbaar komt.
De jaarlijkse gebedsweek vindt plaats van 15 tot en met 22 januari 2023.
Volgend jaar weer ontmoetingsdag missionaire parochies
Na het succesvolle congres over missionaire parochies afgelopen voorjaar in Breda, komt er een vervolg op 25 maart 2023. In evenementenlocatie De Basiliek in Veenendaal (vlakbij Wageningen) wordt dan een ontmoetingsdag gehouden.
Deze dag is bedoeld voor vertegenwoordigers van parochiefederaties die een meer missionaire parochie willen worden. Dat wil zeggen: een parochie die ook mensen van buiten de vaste kring van gelovigen in contact wil brengen met God en de boodschap van het evangelie. Deelname aan de dag loont volgens de organisatie het meest indien parochies met een groep uit hun geloofsgemeenschap deelnemen. Meer informatie over het programma, aanmelding en de kosten volgt.
Andere activiteiten die in het kader van de missionaire parochie worden aangeboden zijn een training over muziek en liturgie (‘Hymntraining’) komend najaar en een preektraining in januari. Voor Hymntraining zijn er zijn drie avonden in Eindhoven over: de muzikale gebedsleider (4 oktober), de muzikale structuur van de liturgie (8 november) en muziek in de missionaire parochie (29 november). Er is een gezamenlijk afsluitend weekend gepland op 21 en 22 januari 2023. De training wordt georganiseerd door Alpha Nederland in samenwerking met UPrayse! – o.a. Bas en Cissy Suijkerbuijk – medeverantwoordelijk voor de muziek tijdens de conferentie over de missionaire parochie.
Meer info hymntraining
Komende maand start er weer een cursus liturgische vorming. Dit jaar wordt die gegeven in het parochiehuis in Gulpen. Belangstellenden uit de hele regio zijn daar welkom.
Tijdens zes zaterdagmiddagen worden van 13.00 uur tot 15.30 uur belangrijke onderdelen uit de liturgie besproken en toegelicht. Afgelopen jaren was de cursus steeds een groot succes en namen tientallen mensen hieraan deel. Voor de eerste twee bijeenkomsten over uitvaartliturgie zijn ook alle uitvaartondernemingen in Zuid-Limburg – voor zover bij het bisdom bekend – uitgenodigd.
Waarom vieren we zoals we vieren? Wat betekenen de afzonderlijke handelingen? Hoe staan we er zelf in? Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor iedereen die zich erin wil verdiepen: acolieten, kosters, zangers, lectoren, kerkbestuurders, mensen die de kerk verzorgen en alle anderen die met hart en ziel bij de parochie betrokken zijn.
Data & onderwerpen:
8 oktober & 12 november 2022: Uitvaartliturgie (1 & 2)
Mis of crematorium? Er bestaat wellicht een spanningsveld tussen de uitvaartliturgie van de Kerk en de verwachtingen van families en uitvaartondernemingen. En nu dan…?
26 november & 10 december 2022: Liturgie & devotie (1 & 2)
Naar de Mis of een kaars opgestoken? De Kerk legt veel nadruk op het vieren van de sacramenten als het hart van gelovig leven. Tegelijk lijken de privédevoties veel geliefder… En nu dan?
11 & 25 maart 2023: Goede Week en Pasen
Als Pasen & Pinksteren op één dag vallen… Miljoenen mensen kijken naar The Passion. In de kerken is het leeg op deze dagen. Nochtans gaat het om het hart van het kerkelijk jaar… En nu dan?
De cursus liturgische vorming wordt dit jaar gegeven in het parochiehuis aan het Kapelaan Pendersplein in Gulpen en staat open voor belangstellenden uit de hele regio. Het is ook mogelijk om aan afzonderlijke bijeenkomsten deel te nemen. Kosten: € 5 per bijeenkomst ter plekke te voldoen.
Aanmelden: activiteiten@sgv-roermond.nl
Dé ontdekking voor veel parochies in coronatijd was de cantor, ofwel: voorzanger en leider van de volkszang. Juist toen koren niet mochten zingen, ontdekten veel parochies de waarde van een cantor. De Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond promoot de rol van de cantor al vele jaren en ook dit najaar wordt er weer een cantorcursus aangeboden.
Cantor is ne als acoliet of lector een officiële functie in de katholieke liturgie. Veel parochies kennen geen cantor, omdat zangkoren de muziek verzorgen en bij missen met volkszang de priester vaak de rol van cantor op zich neemt. Maar juist in coronatijd is de waarde van een aparte cantor gebleken om samenzang te stimuleren.
Dat kan gaan om een goede afwisseling met het koor, om de liturgische dialogen, om de volkszang in Missen waar geen koor aanwezig is, om het aanleren van nieuw repertoire en ook om het voorzingen van bepaalde passages van de liturgie, zoals met name de antwoordpsalm. Waar de cantor als animator van liturgische (samen-)zang zijn intrede heeft gedaan, zijn de geluiden (letterlijk) zeer positief!
De cantorcursus bestaat uit zes bijeenkomsten op zaterdagochtend bij het bisdom in Roermond. Tijdens de cursus wordt aandacht besteed aan zangles, muzikale vorming, liturgie en spiritualiteit van de cantor, Nederlandse liturgische zang en de weerslag daarvan in de gangbare bundels, met grote aandacht voor de concrete praktijk. Van deelnemers wordt verwacht dat zij betrokken zijn bij de liturgische vieringen in hun kerk of parochie, redelijk kunnen zingen, bereid zijn zich liturgisch en stem-technisch nader te vormen en een liturgische spiritualiteit bezitten of zich willen verwerven.
De bijeenkomst zijn op zes zaterdagen in oktober, november en december. Telkens van 9.30 uur tot 12.00 uur. De cursus wordt gegeven door Ad Voesten, vicaris Ed Smeets en anderen op uitnodiging. Deelname kost € 150 incl. koffie/thee en cursusmateriaal. De Gregoriusvereniging gaat ervan uit dat (een bijdrage in) het cursusgeld gedragen wordt door de eigen parochie, waar men als cantor actief is of gaat zijn.
Aan de cursus is in principe geen examen verbonden, maar er kan eventueel een getuigschrift worden afgegeven als aanbeveling voor parochies. Het is ook mogelijk om als toehoorder aan de bijeenkomsten deel te nemen.
Info en opgave?
info@sgv-roermond.nl
Foto: Mine Dalemans/Kerk en Leven
Spiritualiteit is in. Maar wat mensen met dat woord bedoelen, is vaak heel verschillend. In de katholieke kerk is door de eeuwen heen een aantal grote spiritualiteiten en geestelijke families ontstaan. In een reeks van zeven lezingen laten de Sint-Gregoriusvereniging en Academie Rolduc belangstellenden kennis maken met deze bronnen van christelijke spiritualiteit en religieus leven.
‘Geleefde spiritualiteit’, zo heet de reeks lezingen door religieuzen uit zeven verschillende grote tradities van de Kerk. Monniken, paters, zusters en priesters spreken over de spiritualiteit van hun eeuwenoude orden en hoe die spiritualiteit mensen van nu kan inspireren.
4 oktober benedictijnen
Abt Henry Vesseur o.s.b. van de Sint-Willibrordsabdij in Doetinchem
1 november ursulinen
Zuster Angélique van Laarhoven o.s.u. met een inleiding door deken Ed Smeets over de lange traditie van de aanwezigheid van kloosters in Venray, die met het afscheid van de ursulinen eind 2022 eindigt.
22 november trappisten
Broeder Bruno Wilderbeek o.c.s.o. van de Abdij Maria Toevlucht in Zundert, nu kluizenaar in Bergen
12 januari jezuïeten
Pater Ward Biemans s.j.
2 februari minderbroeders franciscanen
Broeder Hans-Peter Bartels o.f.m.
NB: 2 februari is de dag van het religieuze leven!
2 maart dominicanessen
Zuster M. Amata Mueller o.p. van het klooster Sint-Rosa van Lima in Sittard
18 april norbertijnen
Jos Bielen o.praem van Abdij Averbode in België
De bijeenkomsten vinden plaats in de Paterskerk in Venray (Leunseweg), telkens van 19.30 uur tot 21.30 uur.
Aanmelden:activiteiten@sgv-roermond.nl
Als tegemoetkoming in de kosten wordt per avond een bijdrage van € 5,- gevraagd, ter plekke te voldoen.
Op twee zondagen in november biedt de Sint-Gregoriusvereniging een meditatief moment aan met gregoriaanse liederen rond het thema licht in ‘Het licht bezongen…’.
Licht speelt een belangrijke rol in de verbeelding van ons geloof. Licht was het eerste Scheppingswerk. Het lege graf als getuige van Christus’ verrijzenis uit de doden werd in de vroege morgen bij het prille licht ontdekt. Jezus is het licht der wereld, de Zon die nooit ondergaat. De Heer is mijn licht, zingen we. Licht zal stralen in die dagen. En bij het afscheid bezingen we het eeuwige licht waarin onze dierbaren geborgen mogen zijn. Nadat we eerder dit jaar op verschillende plaatsen ´Psalmen & gregoriaans’ als insteek genomen hebben voor een meditatiedienst, willen we nu het licht bezingen in de gregoriaanse traditie.
Aan de hand van het gregoriaans maken we een tocht door het kerkelijke jaar, om het licht steeds onder een andere invalshoek nieuw te laten schijnen. Cyriel Tonnaer en Ed Smeets verzorgen de inleidingen en voordrachten, maar anders dan vorige keer is er meer gelegenheid om ook samen gregoriaans te zingen…
Zondag 13 november 2022 - 17 u Kerk H. Gerlachus Houthem
Zondag 20 november 2022 - 17 u Kerk H. Jozef te Smakt
Aanmelding via activiteiten@sgv-roermond.nl
Een vrije gave wordt op prijs gesteld! www.sgv-roermond.nl
In kerken wordt deze week extra gebeden voor vrede in de wereld. Meer info
Overdag:
Europaxcongres voor priesters uit Euregio in Wittem
Avond:
Bijeenkomst voor Missie- en MOV-groepen uit ons bisdom in Roermond. Meer info
Kwartaalvergadering van de priesterraad van het bisdom Roermond
Bijeenkomst voor leden van kerkbesturen en parochievrijwilligers over het beheer van kerkelijke kunst.
Kwartaalbijeenkomst van de dekens in het bisdom Roermond