Het aantal kinderen dat het sacrament van het vormsel ontvangt, loopt al enkele jaren terug. Het bisdom adviseert de parochies daarom om vormselvieringen te clusteren. “Ik kan me zelfs voorstellen dat we toegroeien naar één vormselviering per dekenaat,” zegt vicaris Ed Smeets voor Liturgie en Kerkmuziek.
Afgelopen jaar stuurde hij alle dekenaten een enquête over het vormsel, met het verzoek de vragen in het dekenale priesterberaad te bespreken. De resultaten bevestigen de trend die al enkele jaren zichtbaar was: minder kinderen kiezen voor het sacrament van het vormsel, maar als ze ervoor kiezen doen ze dat heel bewust en serieus. “Dit heeft ook gevolgen voor de voorbereiding van de kinderen en voor de sfeer in de vormselviering,” zegt Smeets.
Waarom heeft het bisdom een enquête over het vormsel gehouden?
“Het vormsel hoort met het doopsel en de eerste communie tot de initiatiesacramenten van de Kerk. Die drie worden altijd in een adem genoemd. Maar we zien de laatste jaren de belangstelling teruglopen. Met name voor het vormsel. We wilden graag eens horen hoe er in de parochies en dekenaten over het vormsel wordt gedacht.”
Wat is het resultaat?
“Het algemene beeld is inderdaad dat het aantal vormelingen terugloopt. Het vormsel wordt niet meer als een ‘verplichting’ gezien, die er nu eenmaal bij hoort als de kinderen in groep 8 zitten. Het is veel meer een vrije keuze geworden. Dat is echt anders dan pakweg tien jaar geleden. De ouders en kinderen die nu voor het vormsel kiezen, doen dat heel bewust en serieus. Dat brengt een grotere betrokkenheid met zich mee. Dat lees ik in alle antwoorden terug.”
Wat betekent dit voor parochies?
“Dat we enerzijds moeten nadenken hoe we met de vormselvieringen om moeten gaan, zeker als het aantal vormelingen op één plaats heel klein wordt. Anderzijds heeft het ook gevolgen voor de voorbereiding van de vormelingen. Uit de enquête blijkt dat die overal heel verschillend is. Er worden heel veel verschillende catechesemethodes door elkaar gebruikt. Eigenlijk komt het erop neer dat elke parochie haar eigen methode hanteert, die soms gebaseerd is op een bestaand model, maar aangepast aan de lokale omstandigheden. Dat snap ik ook wel. Want in zo’n catecheseboek wordt meestal uitgegaan van een vast aantal lessen, maar in de praktijk pakt dat vaak anders uit. Er zijn parochies waar de kinderen een heel jaar catechese volgen en er zijn parochies waar het beperkt blijft tot drie bijeenkomsten. Alle denkbare varianten daartussen komen voor. Soms wordt de voorbereiding helemaal door de parochie geregeld en op andere plekken wil men juist de band met de school overeind houden.”
Wat heeft de voorkeur?
“Dat is moeilijk te zeggen. Je kunt redeneren dat kinderen die bewust voor het vormsel kiezen, gemotiveerder zijn en dat je die dus het beste een buitenschoolse voorbereiding kunt aanbieden. Maar ik weet uit eigen ervaring dat vormselvoorbereiding niet alleen catechese is, maar ook een algemeen menselijke vorming over waarden en normen die in andere lessen nauwelijks aan bod komt. Bij de voorbereiding op het vormsel gaat het niet zozeer over wat wil ik worden, maar over wie wil ik worden. Daar steken ook de kinderen die het vormsel niet ontvangen toch iets van op. Dus voor beide modellen is iets te zeggen.”
Wat zouden parochies met weinig vormelingen moeten doen?
“Wij vragen de parochies om, daar waar de groep vormelingen heel klein geworden is, de voorbereiding en de viering met andere parochies te combineren. In de toekomst denk ik zelfs dat we naar één vormselviering per dekenaat toegaan. Maar we gaan dat vanuit het bisdom zeker niet verplichten, want er zijn regionaal ook grote verschillen. In Parkstad is de situatie heel anders dan bijvoorbeeld in het Heuvelland. Wat we wel vragen is om de groepen vormelingen niet te klein te laten worden. Met twee of drie vormelingen is het heel moeilijk om een sfeervolle viering te houden. Dat is voor die kinderen niet inspirerend en voor de vormheer ook niet. Probeer dan in clusterverband tot een grotere groep te komen.”
Heeft het teruglopend aantal vormelingen ook invloed op de viering?
“Dat het vormsel niet meer als verplichting wordt gezien, maar als een bewuste keuze heeft zeker gevolgen voor de sfeer in de liturgie. Het is veel rustiger in de kerk geworden. Ik bedoel niet minder mensen, maar letterlijk minder geluid. De mensen die nu naar een vormselviering komen, weten waar ze zijn en waarom ze daar zijn. Dat was in het verleden wel eens anders. Alleen de muziek is nog wel eens onderwerp van discussie, zo blijkt uit de enquête. Bij de eerste communie is het heel gebruikelijk dat de communiecantjes zelf allerlei liedjes ingestudeerd hebben. Bij vormelingen is dat veel minder het geval. Dat is jammer, want er is genoeg geschikt eigentijds repertoire beschikbaar. Soms zie je dat vastgehouden wordt aan liederen die eigenlijk niet in de liturgie passen.”
Interessant is dat het bisdom adviseert om als uitvloeisel van het vormsel een jongerengroep op te zetten.
“Het zou een goede zaak zijn als dat gebeurt, maar helaas is dat niet overal het geval. Terwijl dit wel een goed moment is om de jongeren bij elkaar te houden. Natuurlijk moet een parochie geschikte mensen hebben die dat willen doen, maar het begint er volgens mij ook mee dat je als priester en kerkbestuur een visie moet hebben op wat je met jongeren wilt. Dan heeft zo’n groep kans van slagen.”
De jaarlijkse vormselbrief met het schema van de vormheren voor het schooljaar 2020/2021 is onlangs naar alle parochies gestuurd. De brief is ook te downloaden van de site van het bisdom.
De uitbraak van het Coronavirus heeft ook gevolgen voor de kerk. Nadat de Nederlandse bisschoppen eerder al enkele maatregelen afkondigden om verspreiding tijdens liturgievieringen te beperken, zijn nu ook diverse kerkelijke evenementen afgelast.
De grote landelijke tweedaagse conferentie ‘De Missionaire Parochie – Als God Renoveert’, die op 24 en 25 maart in Oudenbosch zou worden gehouden, is uitgesteld. Hier werden zo’n duizend bezoekers verwacht. De organisatie betreurt de beslissing maar wil dat deelnemers onbezorgd aan de conferentie kunnen deelnemen. Woordvoerder Marc de Koning: “De thematiek van de conferentie leeft enorm in de kerk. De tickets waren begin dit jaar al uitverkocht. Uit heel Nederland en Vlaanderen stroomden de aanmeldingen binnen. Dan valt zo’n beslissing zwaar.”
Wanneer de conferentie zal worden ingehaald, wordt op korte termijn duidelijk. De Koning: “De adviezen van het RIVM en de actuele beleidslijn van de Veiligheidsregio zijn leidend. Ook zijn we in overleg met onze partners, leveranciers en sprekers, onder wie de Canadese priester James Mallon, auteur van de internationale bestseller 'Als God renoveert'.
Eerder deze week besloot Jong Katholiek om de landelijke jongerenbedevaart naar Rome, die in de laatste van april zou beginnen, niet door te laten gaan. In het eigen bisdom Roermond is besloten om het Gezinsweekend dat komende weekend zou plaatsvinden in te korten tot een Gezinsdag. Deze wordt bovendien niet in Steyl gehouden, zoals de bedoeling was, maar in Roermond. Mogelijk wordt het geplande programma van het Gezinsweekend later dit jaar opnieuw aangeboden. Aan het gezinsweekend zouden ruim 125 ouders en kinderen deelnemen.
Ook de twee bezinningsdagen voor vrouwen van de Stichting Mgr. Schrijnen Huis op 17 en 19 maart gaan niet door. Voor beide dagen hadden zich zo’n honderd deelnemers aangemeld.Of er de komende tijd nog meer kerkelijke activiteiten moeten worden afgelast of verschoven, is op dit moment niet bekend.
Mochten er nieuwe ontwikkelingen zijn rond de uitbraak van het Coronavirus en kerkelijke activiteiten, dan zijn deze altijd te vinden op de website van het bisdom
In de Goede Week staat Roermond dit jaar in het teken van het tv-programma The Passion, dat door KRO-NCRV en de EO live op tv wordt uitgezonden. Rond dit spektakel bieden de kerken van Roermond een gezamenlijk randprogramma aan. Een van de activiteiten daaruit is een Passie-Fakkeltocht op de avond van Goede Vrijdag, 10 april.
Vanaf het Munsterplein in Roermond trekt op die avond een stoet naar het Kruiswegpark naast de Kapel in ’t Zand, even buiten het centrum van Roermond. In dit park is het lijdensverhaal van Christus in manshoge sculpturen uitgebeeld. De deelnemers aan de fakkeltocht worden in kleine groepen langs de beelden geleid. Bij elk beeld wordt een stuk van het lijdensverhaal van Christus op een bijzondere wijze voorgedragen.
Na afloop van de tocht is iedereen van harte welkom in de protestantse Minderbroederskerk in Roermond, waar tot de ochtend van Eerste Paasdag een doorlopend programma is. Wie aan de fakkeltocht wil deelnemen is van harte welkom. De tocht vertrekt om 20.30 uur vanaf het Munsterplein. Wie wil, kan vooraf om 19.00 uur deelnemen aan de liturgie van Goede Vrijdag in de Munsterkerk, waarin bisschop Harrie Smeets voorgaat. De fakkelst worden ter plekke gratis verstrekt. Vooraf aanmelden is niet nodig.
Meet weten over de The Passion?
Met de start van de Veertigdagentijd is ook de jaarlijkse Vastenactie van start gegaan. De campagne van Vastenactie 2020 staat in het teken van beroepsonderwijs en ondernemerschap in ontwikkelingslanden. Met een gedegen opleiding zijn mensen namelijk beter in staat een redelijk inkomen te verdienen en eventueel een eigen bedrijf op te zetten.
De afgelopen drie jaar volgden al meer dan vierduizend mensen een beroepsopleiding met hulp van Vastenactie en kregen meer dan tienduizend jongeren basis- of voortgezet onderwijs. Tijdens de Vastenactiecampagne 2020 is het de bedoeling om nog veel meer mensen een steuntje in de rug te geven om een zelfstandig bestaan op te bouwen, zodat ze voor zichzelf en hun familie kunnen zorgen én een rol kunnen spelen in hun gemeenschap.
Met het campagnethema ‘Werken aan je toekomst’ draagt Vastenactie bij aan twee van de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties voor 2030: goed onderwijs en eerlijk werk voor iedereen. Daartoe zet Vastenactie zich in voor projecten die verschillende vormen van voortgezet onderwijs beschikbaar en toegankelijk maken voor mensen in ontwikkelingslanden. Ook worden mensen ondersteund bij het opzetten van een eigen onderneming.
Dit jaar ondersteunt Vastenactie wereldwijd tal van projecten die mensen toegang bieden tot onderwijs en ondersteuning geven bij het opstarten van een eigen onderneming. Deze projecten bestaan onder meer uit het aanbieden van trainingen, het faciliteren van onderwijsruimten en het verschaffen van lesmateriaal. Vastenactie zet zich in voor jongeren, werklozen en mensen die niet rond kunnen komen van hun (deeltijd)baan.
Is uw parochie al actief voor Vastenactie? Het is nooit te laat om te beginnen. Neem contact op met het Missiebureau Roermond om aan te haken.
In een ingetogen viering zijn vrijdag 28 februari in de kathedraal in Roermond
de priesters en religieuzen herdacht, die tijdens de Tweede Wereldoorlog
zijn omgekomen als gevolg van hun rol in het Verzet.
“Hun voorbeeld mag ons wakker houden.” zei bisschop Harrie Smeets in zijn preek.
Tijdens de viering werden de namen voorgelezen van de zestien bisdompriesters,
zeven paters en een broeder die de oorlog niet overleefden.
Bekijk de foto’s van de viering
De vierde zondag van de 40-dagentijd wordt ook wel 'Zondag Laetare' (verheugt u) genoemd. Het is vandaag halfvasten.
Herdenking van hedendaagse martelaren in de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek in Maastricht in aanwezigheid van bisschop Harrie Smeets en hulpbisschop Everard de Jong. Meer info
Begin van de Goede Week
waarin het lijden van Christus wordt herdacht.
Geloofsgesprek
met deken Rob Merkx op KRO-televisie om 9.45 uur op NPO2
TV-mis
vanuit de Sint-Josephkerk in Waubach op KRO-televisie om 10.00 uur op NPO2.
Jaarlijkse chrismamis met zegening van de heilige oliën in de Sint-Christoffelkathedraal in Roermond. Aanvang 19.00 uur. Iedereen is welkom.
Herdenking van het Laatste Avondmaal en instelling van de eucharistie
The Passion
TV-programma rond het lijden van Christus vanuit Roermond, live op NPO1 om 20:30 uur
Herdenking van het lijden en sterven van Christus.
Kantoren bisdom vandaag gesloten.
Lijdensmeditatie met bisschop Harrie Smeets op KRO-televisie om 15.00 uur op NPO2
In het kader van The Pasison trekt vanavond in Roermond een 'Passie-Fakkeltocht' vanaf het Munsterplein naar het Kruiswegpark. Aanvang 20.30 uur.
Live-uitzending van de Paaswake vanuit de Munsterkerk in Roermond op KRO-televisie om 23.15 uur op NPO2.
Hoogfeest van de Verrijzenis van Christus