Een school. Een cultuurhuis. Een gemeenschapshuis. Een woonzorg-complex. Recentelijk zijn er diverse nieuwe initiatieven genomen om kerken, die aan de eredienst onttrokken zijn, een passende nieuwe bestemming te geven. In Landgraaf werd afgelopen week in de voormalige H.-Familiekerk een nieuw Cultuurhuis geopend. In Kunrade ging dinsdag de verbouwing van de vorig jaar gesloten parochiekerk tot Zorghuis van start. Begin volgende maand zal bisschop Harrie Smeets in Vredepeel de kerk opnieuw inzegenen, die voor de helft tot gemeenschapshuis is verbouwd.
De terugloop van het aantal kerkgangers heeft ertoe geleid dat er de afgelopen jaren in het bisdom Roermond een kleine zeventig parochiekerken aan de eredienst zijn onttrokken. Sommige zijn afgebroken. Andere staan leeg en wachten op een passende nieuwe bestemming, die niet altijd makkelijk te vinden is. Daarom heeft sloop de voorkeur van het bisdom. Op een aantal plaatsen lukt het echter wonderwel goed om – met respect voor de voormalige sacrale functie van de kerk – een nieuwe bestemming te vinden.
Cultuurhuis
Zo werd een aantal jaren geleden in Horst de voormalige Norbertuskerk omgebouwd tot school annex ontmoetingscentrum voor de wijk. De kerk werd begin jaren zestig gebouwd in een nieuwbouwwijk. Het werd een voor die tijd kenmerkend modern kerkgebouw, zonder pilaren en met veel glas. Juist dit bood de mogelijkheid om het gebouw, nadat het aan de eredienst was onttrokken en volledig ontmanteld, zodanig in te richten dat er een complete school en diverse ontmoetingsruimtes voor de wijk in konden worden ondergebracht.
In Landgraaf is recentelijk min of meer hetzelfde gebeurd met de voormalige kerk van de H. Familieparochie. Deze is gekocht door een plaatselijke fanfare, die het gebouw met zeer veel inzet van vrijwilligers omgebouwd heeft tot cultuurhuis/concertzaal. Zaterdag 12 januari werd het gebouw door gedeputeerde Hubert Mackus van de provincie Limburg en burgemeester Raymond Vlecken van Landgraaf officieel geopend. Om aan te geven dat de herbestemming in goed overleg met de parochie is gebeurd, was het voltallige kerkbestuur aanwezig en sprak pastoor Freek Jongen een zegengebed uit. Eerder werd in de Kerkraadse wijk Heilust de voormalige kerk van Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand ook omgebouwd tot wijkcentrum.
Zorghuis
Afgelopen dinsdag is in Kunrade – gemeente Voerendaal – het startsein gegeven voor de verbouwing van de voormalige kerk tot zorgcentrum. In het gebouw worden onder andere twintig éénpersoonszorgkamers ondergebracht, die bestaan uit een zit-slaapkamer en badkamer. Ook komen er een woonkamer, een eetkamer en een keuken voor gemeenschappelijk gebruik. Daarnaast worden er vier appartementen aangebouwd voor echtparen, waarvan één van de echtelieden zorgbehoevend is. Het Zorghuis Onze-Lieve-Vrouw wil met een openbare huiskamer en een devotiekapel ook een functie voor de wijk vervullen.
Wat opvalt bij alle geslaagde herbestemmingen is dat de voormalige kerkgebouwen geen gesloten particuliere functie krijgen, maar een op de wijk gerichte bestemming. Bij de opening van het Cultuurhuis in Landgraaf wees zowel gedeputeerde Mackus als burgemeester Vlecken op de nieuwe functie van het gebouw voor de gemeenschap. “Op deze manier doen we recht aan de mensen die de kerk in de jaren zestig hebben gebouwd. Dat is heel belangrijk,” aldus Mackus. Ook pastoor Jongen wees erop dat het gebouw als kerk een plek van ontmoeting was en dat hij hoopt dat het dat als Cultuurhuis ook wordt.
Vernieuwbouw
In Vredepeel – gemeente Venray – is voor een andere oplossing gekozen: medegebruik. Dat wil zeggen dat een deel van de kerk gewoon parochiekerk blijft, terwijl een ander deel verbouwd is tot gemeenschapshuis. De functies in het gebouw zijn met muren van elkaar gescheiden, maar een tussenzaal kan indien nodig zowel door de kerk als door het gemeenschapshuis worden gebruikt. Overigens zonder afbreuk te doen aan het sacrale karakter van het gedeelte dat kerk blijft. Burgemeester Gilissen van Venray noemde de kerk op social media al een fraai staaltje ‘vernieuwbouw’. Op zondag 3 februari wordt de kerk in Vredepeel door de bisschop opnieuw ingezegend. Dat betekent ook dat deze variant de goedkeuring van het bisdom kan wegdragen. Maar dat wil niet zeggen dat dit overal het geval is. Herbestemmen van kerkgebouwen is en blijft maatwerk, waarbij respect voor de voormalige functie van de kerk een belangrijke rol speelt.
Foto's: Hans Janssen/iba/Hans Gilissen
In 2019 vieren de volgende priesters en diakens in Limburg een wijdingsjubileum:
70 jaar priester
G.J. Op 't Veld s.m.m. (27 maart), oud-pastoor van Schimmert
65 jaar priester
F.D.S.M. Meddens (3 april), oud-pastoor in het bisdom Navrongo (Ghana), thans woonachtig in Haelen.
60 jaar priester
J.H.C. Bos s.m.m. (8 maart) oud-rector verpleeghuis Hamboskliniek in Kerkrade
G.H.G. Janssen (21 maart) pastoor van Margraten
Mgr. drs. M.G.G.J. Schreurs (21 maart), voormalig pastoor-deken van Schinnen en oud-hoofdaalmoezenier van Sociale Werken, thans woonachtig in Heerlen
J.H. Jansen o.m.i., (5 juli) oud-pastoor van Epen
H.J.M. Zengers s.m.a. (16 juli), pastoor van Mheer en St.-Geertruid
M.H.W. Smits o.f.m. (19 juli), oud-rector verpleeghuizen Klevarie en Lenculenhof
50 jaar priester
dr. G.Th.A. Wilkens s.j. (12 april), voormalig spirituaal van het Grootseminarie Rolduc en het Theologisch Instituut Rolduc, thans woonachtig in Nijmegen
C.A.G. Corstjens (31 mei), oud-pastoor Roosteren
Mgr. W.W.H.G. van Rens (31 mei), pastoor-deken te Sittard
Chr.L.J. Willems (31 mei), pastoor van Asselt
P.G.M. Verhagen m.h.m. (28 juni) pastoor in Sittard: parochies Christus-Hemelvaart en H. Jozef
M.J.J. Gubbels, (25 oktober) oud-priester/pastor van Atrium Medisch Centrum (nu Zuyderland)
40 jaar priester
Th.Chr.F. van Galen (9 juni), pastoor van Vijlen, Lemiers en Holset
Mgr. dr. P.W.F.M. Hamans, (9 juni), docent grootseminarie Rolduc, woonachting in Sint-Odiliënberg
Mgr. dr. J.G.M. Vries (9 juni) officiaal van het bisdom Roermond en pastoor in Maastricht: parochies O.-L.-V Sterre der Zee en St. Pieter
W.M.J. van Meijgaarden s.s.s. (14 september), hoofdaalmoezenier van Sociale Werken en pastoor van Meerssen en Rothem
25 jaar priester
C.O. Tablon m.s.p. (17 mei), pastoor van Reuver, Offenbeek en Beesel
B. Malys S.Chr. (24 mei), pastoor van de parochie H. Faustyna Kowalska (Poolse parochie in Limburg), woonachtig in Meterik.
P.F.G. Backus (28 mei), pastoor van Borgharen, Itteren, Limmel en Nazareth
P.L.M. Bronneberg (28 mei), pastoor-deken te Gulpen en pastoor te Wijlre
H.M.H. Quaedvlieg (28 mei), pastoor van Geleen
M.J.J. Reneerkens (28 mei), stichting Ipse De Bruggen in Nieuwveen, woonachtig in Gouda
R.H.P. Schuffelers (28 mei), pastoor van Nederweert, Budschop, Eind en Ospel
Diakenjubilea 2019
25 jaar diaken (allen op 19 november)
H. van Dijck, oud-diaken Geleen: parochie H. Augustinus, woonachtig in Geleen
W.Th. Vervoort, oud-diaken van Geleen-Lindenheuvel, woonachtig in Sweikhuizen
A.G. Goos, diaken in Weert: parochie De Verrezen Christus, woonachtig in Weert
A.P.G. Jegerings, diaken voor het woonwagenpastoraat in het dekenaat Heerlen en de parochie Verschijning van de Onbevlekte Maagd en H. Pius X in Heerlen, woonachtig in Heerlen
F.G.E.E. Maenen, diaken in Meerssen: H.-Bartholomeusparochie (basiliek)
G.H.M. Sars, diaken in Posterholt, woonachtig in Sint-Odiliënberg
Op vrijdag 4 januari 2019 nam ik na bijna 24 jaar dienstbaar te zijn geweest voor Mgr Wiertz en het bisdom afscheid tijdens een vesperviering. Aansluitend aan deze liturgische plechtigheid bood de nieuwe bisschop van Roermond Mgr.Harrie Smeets mij een afscheidsreceptie aan.
Voor uw aanwezigheid bij het kerkelijke vespergebed en de daarop volgende receptie wil ik graag mijn grote dank betuigen. Het grote aantal mensen dat wilde meebidden en me de hand drukken, heeft me zeer verrast. Graag wil ik iedereen mijn dank betuigen voor de woorden van dank, vaak vergezeld van een stoffelijke blijk van waardering. Dank.
Maar ik ben ook van mijn kant dank verschuldigd allereerst aan emeritus-bisschop Wiertz, die mij riep tot de taak van vicaris en later vicaris-generaal, verder aan hulpbisschop de Jong, aan de medestafleden, maar ook aan de vele priesters, diakens, kerkbestuursleden en geëngageerde christengelovigen die ik gedurende deze 24 jaar mocht ontmoeten. Dank voor het vertrouwen.
Het was een onvergetelijk afscheid.
Mgr. dr. Hub Schnackers
Lees ook het interview met Mgr. Schnackers: De 'eeuwige vicaris' is nu weer gewoon pastoor
Om parochies te helpen bij het opstellen van hun privacyverklaring is er een model-privacyverklaring voor parochies beschikbaar. Dit model is onlangs herzien en te downloaden via rkkerk.nl. Met deze model-privacyverklaring heeft de parochie een goed instrument in handen om mensen te informeren over welke gegevens de parochie verzamelt en waarom dit gebeurt.
Deze privacyverklaring is een model-document. Dit betekent dat het parochiebestuur de privacyverklaring kan aanpassen en vaststellen.
De geldende privacyregels schrijven voor dat mensen in heldere en begrijpelijke taal worden geïnformeerd over wat er met hun gegevens gebeurt. In de herziene model-privacyverklaring zijn een aantal onderwerpen verduidelijkt of met voorbeelden toegelicht. De parochies wordt geadviseerd de privacyverklaring voor de eigen parochie vast te stellen en dan direct op de parochiewebsite te plaatsen.
In de onderstaande situaties wordt de privacyverklaring door de parochie aan een betrokkene overhandigd (dit kan ook digitaal, bijvoorbeeld via e-mail):
De teksten op de landelijke website worden regelmatig bijgewerkt en aangevuld. Het bisdom adviseert parochies om deze site met enige regelmaat te controleren op nieuwe of vernieuwde teksten.
Theologie studeren in deze tijd. Dat kan als je priester wilt worden. Maar in Limburg bestaat ook een opleiding voor mensen die als pastoraal werker, geestelijk verzorger of docent catechese aan de slag willen. Dit is ook de opleiding voor mannen die permanent-diaken willen worden. Op 23 februari is er een informatie-ochtend.
Het Theologisch Instituut Rolduc is een deeltijdopleiding. Gedurende een aantal weekenden per jaar (van vrijdagavond tot zaterdagmiddag) komen de studenten in Rolduc in Kerkrade bij elkaar voor een theologische vorming op HBO-niveau. Op het lesprogramma staan vakken als theologie, filosofie, Bijbelwetenschap, maar ook sociale leer van de kerk, ethiek, moraal, ecclesiologie, kerkgeschiedenis en meer praktijkgerichte vakken.
Wie een diploma van het Theologisch Instituut op zak heeft, kan op diverse plaatsen op de arbeidsmarkt terecht. Maar de opleiding kan ook heel geschikt zijn voor iemand die uit puur persoonlijke interesse een of meer modules wil volgen. Interesse? Aanmelden voor de informatie-ochtend kan door contact op te nemen met rector Lambert Hendriks
T: 045 – 5466810
Foto: John Peters
In de eerste week van de vastentijd vindt zoals gebruikelijk de jaarlijkse retraite voor priesters en diakens plaats. De retraite wordt dit jaar gegeven door de hoogeerwaarde heer dr. Bernhard Hegge. Hij is spirituaal van het grootseminarie Rolduc en het Theologisch Instituut Rolduc.
De retraite vindt plaats van 11 tot en met 13 maart in het grootseminarie Rolduc in Kerkrade. Bisschop Smeets nodigt alle priesters en diakens in het bisdom Roermond van harte uit om hieraan deel te nemen. Ook priesters en diakens uit andere bisdommen zijn van harte welkom. Deelname kost 95 euro per persoon. Aanmelden kan tot 31 januari.
Bisschop Harrie Smeets gaat dit jaar een kennismakingstour maken langs alle dertien dekenaten in het bisdom Roermond. De bisschop zal elk dekenaat drie dagen achter elkaar bezoeken. Hij hoopt zo een goed beeld te krijgen van wat er in het bisdom leeft.
De bezoeken – officieel visitaties geheten – zullen steeds plaatsvinden op vrijdag, zaterdag en zondag. Mgr. Smeets heeft de dekens gevraagd om samen met de parochies in hun dekenaat een programma voor die dagen vast te stellen. Dat programma mag overal verschillen. Zelf denkt de bisschop aan gesprekken met de priesters en kerkbesturen of een ontmoeting met de vrijwilligers uit het hele dekenaat. Maar ook bezoeken aan diaconale projecten of een getuigenis door een of meerdere mensen zou tot de mogelijkheden kunnen behoren. De bisschop wil zich graag laten verrassen.
Tijdens de eerste vergadering met de dekens heeft Mgr. Smeets wel aangegeven dat hij tijdens deze bezoeken graag een eerlijk beeld wil krijgen. “Maak er alsjeblieft geen kermis van,” zo zei hij. Ook heeft hij aangegeven het niet alleen over herstructurering te willen hebben, maar ook graat is van vitalisering te willen zien.” Op korte termijn worden de datums van de bezoeken in overleg vastgesteld.
De nieuwe vicaris-generaal Mgr. René Maessen gaat ook een tour door het bisdom maken. Hij zal op korte termijn alle dekens bezoeken en zich door hen laten informeren over de pastorale situatie in het dekenaat en eventuele ideeën voor de toekomst.
Voor de volgende dekenaten zijn de bezoeken al vastgelegd:
Kerkrade: 15 t/m 17 maart
Weert: 24 t/m 26 mei
Gulpen: 26 t/m 30 juni
Sittard: 23 t/m 25 augustus
Maastricht: 13 t/m 15 september
Thorn: 20 t/m 22 september
Roermond: 27 t/m 29 september
Susteren 18 t/m 20 oktober
Heerlen: 22 t/m 24 november
Schinnen 6 t/m 8 december
'Recht voor ogen’ is deze keer het thema van de Week van Gebed voor de eenheid van de christenen. De jaarlijkse gebedsweek vindt plaats van 20 tot en met 27 januari. Het thema sluit aan bij de oproep om ‘recht te zoeken’ die in het Bijbelboek Deuteronomium (16, 10 -20) te vinden is.
Het thema is gekozen door de kerken in Indonesië. Zij vinden het belangrijk het recht voor ogen te houden als basis voor eenheid. In hun land hebben zij ervaren hoe onrecht kan zorgen voor verdeeldheid. Terwijl de Indonesische samenleving voorheen juist gekenmerkt werd door samenwerking en solidariteit. Deze thematiek sluit prachtig aan bij de jaarlijkse Week van Gebed voor de eenheid. In die week proberen we als gelovigen van verschillende christelijke kerken een stapje dichter bij elkaar te komen.
De woorden uit het Bijbelboek Deuteronomium – “Zoek het recht en niets dan het recht” – spreken krachtig in de situatie van de Indonesiërs. De tekst volgt op een hoofdstuk waar feesten het centrale thema zijn. God instrueert zijn volk iedereen bij het feest te betrekken: “Vier dan uitbundig feest, samen met uw zonen en dochters, uw slaven, uw slavinnen, en de Levieten, de vreemdelingen, de weduwen en de wezen die bij u in de stad wonen.” Deze opdracht geldt ook voor gelovigen in Nederland. Laten we niemand uitsluiten. Het zoeken van recht is daar onlosmakelijk aan verbonden. Dat mag elke christen elke dag voor ogen houden.
Bisschop Harrie Smeets heeft de volgende personen in het bisdom een nieuwe benoeming gegeven:
Bisdom
De benoeming van de hoogeerwaarde heer Mgr. dr. Jan Vries als officiaal van het bisdom Roermond is door bisschop Smeets bevestigd. De officiaal is het hoofd van de kerkelijke rechtbank in het bisdom. Mgr. Vries bekleedde deze functie al. Bij de benoeming van een nieuwe bisschop is een bevestiging van de benoeming noodzakelijk. Mgr. Vries blijft daarnaast pastoor in Maastricht.
Dekenaat Thorn
Mgr. Ing. Rob Merkx is met ingang van 1 januari 2019 benoemd tot waarnemend deken van Thorn en tot administrator van de parochies van het cluster Emmaus. Dit zijn de parochies H. Michaël in Thorn, H. Medardus in Wessem, H. Antonius Abt in Ell, H. Margarita in Ittervoort, H. Lambertus in Neeritter, H. Jacobus de Meerdere in Hunsel, H. Martinus in Beegden en H. Stefanus in Heel. Merkx volgt in deze functies oud-deken mgr. René Maessen op, die benoemd is tot vicaris-generaal van het bisdom Roermond. Merkx behoudt daarnaast zijn functies als pastoor-deken van Roermond en plebaan van de Sint-Christoffelkathedraal.
Op 5 januari is in zijn woonplaats Wutöschingen in Duitsland de priester André Lemmens overleden. Hij is 75 jaar geworden. De uitvaart heeft op 11 januari in Duitsland plaatsgevonden.
André Lemmens werd op 26 juni 1943 in Grevenbicht geboren en ontving op 29 maart 1969 in Roermond zijn priesterwijding. Daarna ging hij pastoraaltheologie (catechese) aan de Katholieke Universiteit Nijmegen studeren en werd hij tevens docent catechese op een aantal middelbare scholen. Ook werkte hij als weekendassistent in de parochie O.-L.-V. van Altijddurende Bijstand in Kunrade en vanaf 1972 in de H.-Martinusparochie in Linne. In 1975 begon Lemmens aan een nieuwe studie in Bonn, die hij in 1980 met een promotie magna cum laude afrondde. Vanaf 1977 werkte hij tevens als subregent en docent pastoraaltheologie (catechetiek) aan het grootseminarie Rolduc. Van 1980 tot 1984 was Lemmens tevens parttime bisschoppelijk gedelegeerde voor het basis- en kleuteronderwijs, PEDAC en KLOS. Van 1988 tot 1990 was hij tevens administrator van de parochie H. Petrus en Maria Tenhemelopneming in Kerkrade-Chevremont. In 1990 werd Lemmens benoemd tot directeur van het congrescentrum Rolduc én tot gewoon hoogleraar voor toegepaste pastoraaltheologie aan het toenmalige MEDO-instituut in Rolduc. In augustus van datzelfde jaar kreeg hij ontslag als conrector en docent aan het grootseminarie en als hoogleraar aan het MEDO te Rolduc en verhuisde hij naar Duitsland, waar hij in 1991 administrator van de parochies Gurtweil en Aichen in het aartsbisdom Freiburg werd. Na de uitvaartdienst is hij begraven in het priestergraf van Gurtweil.
Tijdens de Nieuwjaarsreceptie op vrijdag 4 januari heeft het bisdom Roermond
afscheid genomen van voormalig vicaris-generaal en oud-diocesaan administrator Mgr. Hub Schnackers.
Na een vesperviering in de Caroluskapel vond een receptie plaats, waarbij zeer velen de scheidend-vicaris de hand kwamen schudden.
Bisschop Harrie Smeets en oud-bisschop Frans Wiertz spraken Mgr. Schnackers toe.
Ook werd een brief van emeritus-paus Benedictus XVI voorgelezen.
Bekijk de foto’s
Met de steeds verdergaande uitrol van de nieuwe automatiseringspakketten Exact en DocBase over parochies in alle Nederlandse bisdommen, komt het einde van Navision dichterbij. Zoals afgelopen jaar diverse keren aangekondigd, is het de bedoeling dat op 1 juli 2019 het oude automatiseringsprogramma Navision uit de lucht gaat. Vóór die tijd moeten alle parochies zijn overgestapt naar de nieuwe programma’s.
Het naderende einde van het gebruik van Navision betekent dat het geen zin heeft om voor de financiële administratie van de parochie, voor zover die op dit moment nog gevoerd werd in Navision, een nieuw boekjaar 2019 aan te maken en daarin nog te starten met de financiële administratie voor 2019. Dit zou zonde van alle tijd en inspanningen zijn, omdat de parochies per 1 juli aanstaande toch de overgang gemaakt moeten hebben naar Exact Online.
In Exact begint elke parochie met “een schone lei”. Dat wil zeggen dat er niet wordt voorzien in de conversie van oude financiële mutaties. De cijfers die voor 2019 nog in het oude programma worden gezet, moeten daarna opnieuw in het nieuwe systeem worden ingevoerd en dat zou dus dubbel werk betekenen. Daarom is het bijzonder aan te bevelen dat parochies, die dat nog niet gedaan hebben, op zo kort mogelijke termijn hun financiële administratie binnen Exact aanvragen! (Voor de benodigde formulieren zie hieronder de knop documenten).
Parochies die vragen hebben over het wel of niet centraliseren van de financiële administratie kunnen hierover contact opnemen met de Dienst Economie en Bouwzaken van het bisdom.
Doordat er de laatste jaren meer kerken aan de eredienst onttrokken zijn, raakt ook de inventaris van kerkgebouwen meer verspreid. Met name voor kostbare kerkelijke kunstvoorwerpen is het van belang dat deze een goede nieuwe bestemming krijgen. Het bisdom wil parochies er daarom aan herinneren dat er afspraken en regelingen bestaan over het herbestemmen van roerende zaken uit kerkgebouwen.
Deze regelingen zijn vervat in het Vademecum voor parochies. In hoofdstuk 2.3.14 van de laatste uitgave uit 2005 staat op pagina 46 precies vermeld hoe om te gaan met kerkelijke kunstvoorwerpen. Het Vademecum is weliswaar op een aantal punten verouderd, maar de basisregels zijn niet veranderd.
Die komen er in het kort op neer dat voor het verplaatsen van de inventaris van een kerk (met name kunstvoorwerpen) naar een andere kerk of het verkopen of op een andere wijze vervreemden van voorwerpen altijd overleg met het bisdom nodig is en in een groot aantal gevallen eerst Bisschoppelijke Goedkeuring moet worden aangevraagd. Dit geldt óók als voorwerpen worden uitgeleend voor exposities, wetenschappelijk onderzoek of restauratie. Dit kan alleen na overleg met de Diocesane Commissie Kerkelijk Kunstbezit (DCKK).
Het project Inventarisatie Roerend Religieus erfgoed vordert. Sinds de start van het project anderhalf jaar geleden zijn inmiddels de kerkgebouwen in vijf dekenaten nagenoeg volledig geïnventariseerd. Daarmee is het project nog lang niet klaar. De verwachting is dat er nog geruime tijd nodig is om ook de andere dekenaten, plus de protestantse kerken en een synagoge te inventariseren.
Sinds het voorjaar van 2017 zijn twee teams, die elk bestaan uit een professionele kunsthistoricus en enkele vrijwilligers, op pad om in alle Limburgse kerken het roerend erfgoed te inventariseren. Alle voorwerpen worden gefotografeerd en gedocumenteerd en de informatie wordt in een database ondergebracht. Zo ontstaat een zeer uitvoerig overzicht van de religieuze kunst in Limburg.
Per kerk wordt ook een kerncollectie vastgesteld. Dat zijn de voorwerpen met een bijzondere kunsthistorische waarde of betekenis. Parochies krijgen zelf toegang tot hun onderdeel van de database, waardoor ze ook zelf online kunnen inzien over welke kunstvoorwerpen ze beschikken. Het is de bedoeling dat parochies deze digitale lijst in de toekomst zelf bijhouden en aanvullen als er nieuwe voorwerpen worden aangeschaft of geschonken. Ditzelfde geldt als voorwerpen worden vervreemd.
In het project wordt ook samengewerkt met de Monumentenwacht Limburg, die in de toekomst tijdens de reguliere inspecties van het gebouw ook het binnenklimaat zal onderzoeken en tevens de kerncollectie van kunstvoorwerpen controleert. Gewerkt wordt nog aan een plan om ook de bijzondere verhalen achter de kunstvoorwerpen te verzamelen.
Vrijdag 18 januari presenteert de landelijke organisatie van Actie Kerkbalans de uitkomsten van een peiling over de meerwaarde van lokale kerken. Op de twee waarden die het vaakst zijn gekozen, reflecteren Mgr. J. van den Hende, bisschop van Rotterdam en voorzitter van de Rooms-Katholieke Bisschoppenconferentie en ds. R. De Reuver, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland. Ook worden de winnaars van de landelijke fotowedstrijd van Actie Kerkbalans bekend gemaakt.
Actie Kerkbalans is de grootste landelijke fondsenwerfactie in Nederland. De lokale kerken van de Rooms-Katholieke Kerk, de Protestante Kerk in Nederland en de Oud-Katholieke Kerk vragen in de actieweken van 19 januari tot 3 februari 2019 al hun leden om een bijdrage voor de eigen kerk. De dit jaar voor het eerst gehouden peiling heeft als doel organisatoren te laten nadenken over de meerwaarde van hun kerk en om deze waarde ook te gebruiken in hun plaatselijke communicatie over Kerkbalans, bijvoorbeeld in de folder of de brief gericht aan de kerkleden. Daarbij geeft de peiling een beeld van wat over het algemeen als belangrijkste meerwaarde wordt ervaren. De landelijke fotowedstrijd was hieraan gekoppeld. Deelnemers aan de wedstrijd konden over drie waarden uit de peiling foto’s insturen.
Bij de peiling kon worden gekozen uit de volgende tien opties en desgewenst kon een eigen variant worden toegevoegd: Komen kinderen tot hun recht, Wordt rentmeesterschap en duurzaamheid belangrijk gevonden, Is er muziek en kunst ter versterking van geloofsinspiratie, Zijn we missionair betrokken in onze stad/dorp (fotowedstrijd), Geven we aandacht en zorg aan ouderen en eenzamen, Worden belangrijke gebeurtenissen in het leven gevierd en beleefd, Is er ruimte voor vele vormen van geloofsinspiratie, Bekommeren we ons om de naasten in de directe en verre omgeving, Zijn er inspirerende zondagse vieringen , Zien we naar elkaar om.
In totaal vulden zo’n 300 mensen de peiling in waarvan 33 procent organisator van Kerkbalans, 26 procent vrijwilliger en 41 procent andere betrokkenen. ‘We zien dat een meerderheid van de deelnemers actief betrokken is bij Actie Kerkbalans en dat was ook onze primaire doelgroep. Daarnaast hebben ook veel andere mensen aangegeven wat zij als meerwaarde zien van hun kerk. Mogelijk dat we daar volgend jaar verder op inhaken met een volgende peiling, gericht op kerkleden’, aldus Anna Kruse, woordvoerder van Kerkbalans.
Start Kerkbalans zaterdag 19 januari
Zaterdag 19 januari gaat de campagne van Actie Kerkbalans 2019 in het hele land van start. Vele lokale kerken organiseren een startmoment door bijvoorbeeld om 13.00 uur de klokken te luiden. In de twee weken daarna worden dan de kerkleden benaderd voor een bijdrage aan de lokale kerk.
Op de dag van de Nationale Holocaustherdenking – zondag 27 januari – wordt in Limburg ook de Dag van het Jodendom gehouden. Dat gebeurt tijdens een themamiddag in het grootseminarie Redemptoris Mater (Huize Blankenberg) in Cadier en Keer, met een lezing en vertoning van een film over het concert ‘Het lijden van de onschuldigen’.
De Dag van het Jodendom is een jaarlijkse dag waarop wordt stilgestaan bij de relatie tussen de katholieke kerk en het jodendom. Het thema luidt ‘lernen’. De lezing wordt dit jaar verzorgd door Jochanan Belinfante. Hij is oud-voorganger van de synagoge in Tilburg. Hij zal het begrip ‘lernen’, zoals dat in de Joodse gemeenschap wordt verstaan, verder uitdiepen. Met dit Jiddische woord wordt gedoeld op het samen lezen en bespreken van teksten uit de Bijbel en de commentaren daarop, zoals dat al eeuwenlang in de Joodse gemeenschap gebeurt.
Daarna gaat rector Stanislaw Kielek van Redemptoris Mater in op de vraag: 'De Heilige Schrift samen lezen en overwegen: 'Wat zegt het mij?' Na de film over het concert 'Het lijden van de Onschuldigen', dat afgelopen zomer in Berlijn plaatsvond, kunnen alle aanwezigen deelnemen aan een diner, dat aangeboden wordt door de seminariegemeenschap.
De themamiddag op zondag 27 januari begint om 14.00 uur en zal tot ongeveer 19.00 uur duren. Het Seminarie Redemptoris Mater ligt aan Blankenberg 1 in Cadier en Keer. In verband met organisatie is aanmelding vooraf noodzakelijk. Aanmelden kan tot uiterlijk 20 januari via Aanmelden
Op zaterdag 2 januari wordt een ontmoetingsmiddag gehouden voor alle religieuzen in Limburg. Alle zusters, broeders en paters zijn dan van harte welkom in de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek in Maastricht.
In de parochiezaal naast de basiliek wordt die middag een ‘Ontmoeting van generaties’ tussen oudere en jongere religieuzen gehouden. Op het programma staat ook het gezamenlijk bidden van de vespers in de basiliek en een eucharistieviering met de nieuwe bisschop, Mgr. Harrie Smeets. Aansluitend is er nog een gezellig samenzijn.
De datum 2 februari is niet toevallig gekozen. Sinds 1997 is die dag (Maria Lichtmis) ook bekend als ‘Werelddag voor het godgewijde leven’. De ontmoetingsmiddag wordt georganiseerd door de afdeling Roeping & Levensoriëntatie van het bisdom in samenwerking met broeder Johannes Wolters, de bisschoppelijk gedelegeerde voor religieuzen.
Religieuzen die willen deelnemen kunnen zich tot 28 januari aanmelden
Katholieke echtparen die willen deelnemen aan Huwelijkszondag op 10 februari kunnen zich daarvoor nog aanmelden. De ontmoetingsdag vindt plaats in Steyl. Tijdens deze dag staat het kerkelijk huwelijk centraal. Gastspreker is kardinaal Wim Eijk. Tijdens de dag kunnen alle deelnemende echtparen ook hun huwelijksbelofte vernieuwen.
Het is voor de derde keer dat in het bisdom Roermond zo’n huwelijkszondag wordt gehouden. De dag is bedoeld om het mooie en bijzondere van het kerkelijk huwelijk te benadrukken. Het motto van de dag luidt: ‘Ja, ik wil .... nog altijd’. De dag is bedoeld voor alle echtparen die kerkelijk getrouwd zijn: jong en oud, met en zonder kinderen. Speciaal welkom zijn echtparen die dit jaar een huwelijksjubileum vieren, gehuwden die God willen danken voor bescherming van hun huwelijk en zij die kracht willen vragen voor hun verbondenheid in het huwelijk.
De dag begint om 09.45 uur met een heilige mis. Daarna zijn er diverse inleidingen, van onder anderen de kardinaal. Er is ook tijd voor ontmoeting en er is een apart programma voor kinderen en tieners. De dag eindigt rond 17.00 uur.
De huwelijkszondag vindt plaats in het klooster van de Missiezusters Dienaressen van de Heilige Geest Kloosterstraat 8B in Steyl. Deelname kost € 35 voor echtparen (inclusief lunch) met kinderen en € 30 voor echtparen zonder kinderen. Aanmelden kan via: website Centrum voor Huwelijk en Gezin of via onderstaande knop
Komende maand begint op diverse plaatsen in Limburg een nieuwe reeks Evavitavieringen. Dit zijn laagdrempelige bijeenkomsten bij een aantal centrale kerken, waarbij voorbijgangers uitgenodigd worden om in de kerk een kaarsje op te steken, eventueel aan te sluiten bij het gebed dat daar plaatsvindt of een persoonlijk gesprek met een priester te voeren.
De Evavitavieringen worden al enkele jaren gehouden en zijn doorgaans zeer succesvol. In sommige kerken nemen elke keer honderden mensen de uitnodiging aan om even de betreffende kerk binnen te gaan en een kaarsje op te steken. Daarmee zijn ze een belangrijke activiteit in het kader van de nieuwe evangelisatie.
De Evavitavieringen vinden onder verschillende namen plaats in Eijsden (Light-Time), Maastricht (Servaaslofprijzing) , Roermond (Light-Time/Nightfever), Sittard (Open Kerk) en Tegelen (Light-Time). De nieuwe reeks bijeenkomsten begint op 9 februari in Maastricht.
Op dinsdag 12 februari wordt een kennismakingsbijeenkomst gehouden over de Biddende Moeders. Dit zijn gebedsgroepen van vrouwen die regelmatig bij elkaar komen om samen te bidden. In Limburg zijn inmiddels al zo’n 35 groepen biddende moeders actief. Internationaal bestaan er in meer dan 120 landen gebedsgroepen.
Tijdens de presentatie wordt uitgelegd hoe het initiatief Biddende Moeders ontstaan is en hoe er lokaal nieuwe gebedsgroepen kunnen worden opgericht. De kennismakingsbijeenkomst vindt plaats op 12 februari van 10.00 uur tot 12.00 uur in bezinningshuis Regina Carmeli in Sittard. Wie wil kan om 9.00 uur aansluiten bij de eucharistieviering in de kapel van de zusters Karmelietessen. Aanmelden voor de kennismakingsbijeenkomst kan via Wies Mom, regioverantwoordelijke Biddende Moeders Limburg.
Deze maand gaan de eerste huwelijksvoorbereidingsavonden weer van start. Verspreid door het bisdom worden deze zogeheten ‘huwelijkscursussen’ op zeven plekken gegeven. De bijeenkomsten zijn bedoeld voor aanstaande echtparen die binnenkort het sacrament van het huwelijk gaan ontvangen.
De voorbereidingsavonden bestaan uit drie bijeenkomsten, waarop diverse aspecten van huwelijk, gezin en geloof worden besproken. Voor Noord- en Midden-Limburg worden de cursussen gegeven in Echt, Roermond/Roerstreek en Venray. In Zuid-Limburg zijn de bijeenkomsten in Beek, Geleen, Hoensbroek en Voerendaal. Deze maand zijn de eerste huwelijksvoorbereidingsavonden in Beek. Op de andere locaties vinden ze tot en met juni op verschillende dagen plaats.
Aanstaande echtparen kunnen in overleg met hun parochiepriester kiezen voor een locatie en een datum die het beste uitkomt. De inhoud van de bijeenkomsten is overal gelijk.
De eerste groep jongeren die vanuit Nederland naar de WereldJongerenDagen in Panama is gegaan, is daar deze week ‘fenomenaal’ ontvangen. Dat zegt Bob Wegkamp van de Nederlandse organisatie van de Wereldjongerendagen. “Als popsterren werden we onthaald. Het hele dorp liep uit om ons met een erehaag, live muziek en vuurwerk te verwelkomen.”
De projectleider van de WJD vanuit Nederland vertelt: “De reis was een paar uur vertraagd, maar de gastgezinnen waar wij verblijven zijn tot ‘s avonds laat opgebleven om ons feestelijk en gastvrij te ontvangen.”
Bij aankomst vierde de eerste groep Nederlandse pelgrims samen met hulpbisschop Everard de Jong en honderden Panamese jongeren de heilige mis. De tweede Nederlandse groep is intussen ook gearriveerd. Ook zij werden warm onthaald. Bob is onder de indruk van de gastvrijheid van de Panamezen: “Je ziet dat de gastgezinnen erg hun best doen om zo gastvrij mogelijk te zijn.”
Op dit moment zijn de voorbereidende dagen op de WJD bezig in diverse bisdommen in Panama. De eigenlijke Wereldjongerendagen zijn komende week van 24 tot en met 27 januari. Dan komt ook paus Franciscus naar Panama-Stad. Een deel van de Nederlandse deelnemers reist onder leiding van Mgr. De Jong daarna nog door naar het Mariabedevaartsoord Guadelope in Mexico.
Kijk voor dagelijkse updates, foto’s en filmpjes van de Nederlandse deelnemers op de volgende sites:
facebookkanaal van JongKatholiek Website WJD Nederland Website WJD internationaal
Foto’s: Ramon Mangold
De Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond biedt in 2019 weer tal van activiteiten aan. Dat bleek tijdens de presentatie van het programma op de nieuwjaarsbijeenkomst. Deze werd maandag 14 januari in Roermond gehouden.
Het bestuur van de SGV hield die middag haar eerste Algemene Vergadering van dit jaar en aansluitend een informele ontmoeting met diverse mensen uit de wereld van de kerkmuziek. Vicaris Ed Smeets voor Liturgie & Kerkmuziek doopte 2019 tot een jaar van hoop voor de kerkkoren. “Natuurlijk kampen veel koren met vergrijzing en vallen er koren uit,” zo zei hij. “Maar tegelijk blijkt er zoveel mogelijk in de liturgie.” Smeets verwees onder meer naar het EO-programma Nederland Zingt, dat afgelopen jaar in Roermond werd opgenomen en waaraan door diverse koren werd meegewerkt. “Tijdens dat programma ging mooie koormuziek hand in hand met volkszang, begeleid door orgel en vele andere instrumenten.” Ook de bisschopswijding, waar koor- en samenzang tot een mooi geheel samensmolten en elkaar versterkten, geldt volgens Smeets als voorbeeld. “Ook in een veranderend koorlandschap is en blijft blijkbaar veel mogelijk!”
De vicaris keek ook vooruit naar de activiteiten voor de kerkmuziek voor 2019. Er komen Gregoriaanse zangmiddagen in Susteren, er is een project in voorbereiding rondom de Eerste Heilige Communie. Nieuw zijn ook introductiebijeenkomsten voor kerkbestuurders en andere geïnteresseerden over welke problemen een orgel met zich mee kan brengen en over het hoe en waarom van regelmatig onderhoud. Daarnaast zijn er de jaarlijkse studiedagen Musica Gregoriana, lezingen en voordrachten over liturgie door onder andere de Vlaamse norbertijn Jos Bielen en een module kerkmuziek voor musici. Via de eigen nieuwsbrief van de SGV en de reguliere post worden de koren op de hoogte gehouden worden.
Limburg heeft een nieuwe ‘tv-kerk’. Na vijf jaar heeft de basiliek in Meerssen de fakkel overgedragen aan de Sint-Josephkerk in Landgraaf-Waubach. Ongeveer eens in de twee maanden wordt de televisie-mis van de KRO voortaan vanuit deze kerk uitgezonden. Op zondag 10 februari gebeurt dat voor de eerste keer. Hoofdcelebrant is dan pastoor Ed Smeets.
Voorafgaand aan de mis is hij die zondag ook te gast in het interviewprogramma ‘Geloofsgesprek’ van Leo Fijen. Dit wordt uitgezonden vanaf 10.15 uur en om 10.30 uur begint de rechtstreekse uitzending vanuit de kerk in Waubach.
De televisie-mis is elke zondag vanuit een ander bisdom te zien bij de KRO op NPO2. De andere uitzendingen vanuit Waubach zijn op 24 maart, 26 mei, 7 juli, 25 augustus, 20 oktober en 22 december.
Als er ergens een plaats is waar mensen uit de hele wereld elkaar ontmoeten in geloof, dan is het in Lourdes. Miljoenen pelgrims uit tal van landen trekken elk jaar naar die beroemde grot in Zuid-Frankrijk, waar Maria verscheen. Steeds meer parochies willen ook graag met een groep pelgrims op bedevaart naar Lourdes gaan. Dit kan het beste via het Huis voor de Pelgrim.
Deze bedevaartorganisatie biedt vanuit Maastricht jaarlijks diverse mogelijkheden om een volledig verzorgde reis naar Lourdes of een andere bedevaartplaats te maken. In 2019 zijn er zeven mogelijkheden om naar Lourdes te gaan: in februari, mei/juni en september. Tijdens een van de reizen in mei/juni gaat bisschop Harrie Smeets ook mee naar Lourdes. Mgr. Everard de Jong begeleidt zoals gebruikelijk een van de reizen in september.
Voor parochies die als groep willen gaan zijn er mogelijkheden om naast de gezamenlijke vieringen en bijeenkomsten ook een eigen invulling aan het programma te geven. Voor verzekerden van CZ kan het Huis voor de Pelgrim onder bepaalde voorwaarden een zeer aantrekkelijke korting op de bedevaarten naar Lourdes aanbieden.
Naast Lourdes, biedt het Huis voor de Pelgrim dit jaar ook bedevaartreizen aan naar Peerke Donders in Suriname, Banneus, Fátima en Portugal, Israël, Rome en Sint Gerardus in Zuid-Italië. Parochies die graag een bedevaart naar een andere bestemming willen maken, kunnen in overleg met het Huis voor de Pelgrim een volledig op maat gemaakte reis samenstellen.
Bel 043 – 321 57 15 of kijk op de website Huis voor de Pelgrim
Binnenkort start bij de catechistenopleiding Kairos een nieuwe module liturgie. Daarin wordt deze keer ruim aandacht besteed aan de rol van de cantor (voorzanger) in de liturgie.
De Dienst Liturgie & Kerkmuziek en de catechistenopleiding Kairos van het bisdom hebben de handen in elkaar geslagen om het cursusaanbod op het vlak van liturgie en kerkmuziek behoorlijk uit te breiden. In de loop van het jaar worden er diverse mogelijkheden aangeboden voor vrijwilligers in parochies om bijgeschoold te worden op het gebied van liturgie. Het gaat om een module liturgie, voor iedereen die zich willen verdiepen in wat we in de liturgie waarom en hoe vieren. De module kan uitgesplitst worden naar cantor/kerkzanger, koster, lector, acoliet.
Meer informatie over de module is te vinden op de website van Kairos of download de flyer
Meer informatie is ook oo te vragen bij het secretariaat van Kairos: 045 - 54 66 930 of stuur een e-mail
Jaarlijkse actie van de gezamenlijke kerken om bij gelovigen de kerkbijdrage in te zamelen.
Werkconferentie over armoede en schulden, met medewerking van de Dienst Kerk en Samenleving van het bisdom Roermond. Meer info
Dit weekeinde zijn in Panama-stad de grote bijeenkomsten met paus Franciscus tijdens de Wereldjongerendagen
Bisschop Smeets zegent de vernieuwde parochiekerk van Vredepeel in. Aanvang: 11.00 uur.
De ridderorde van het Heilig Graf van Jeruzalem houdt een eucharistieviering in de kathedraal in Roermond met bisschop Harrie Smeets. Mgr. Smeets is lid van de ridderorde. Aanvang: 12.00 uur.