Het eerste jaar van Mgr. Harrie Smeets als bisschop van Roermond zit erop. Het was een jaar van kennismaken en bezoeken afleggen in de dekenaten. Maar ook een jaar van moeilijke knopen doorhakken en nieuwe initiatieven ontdekken: “Ik ben verrassende vormen van kerkelijk leven tegengekomen.”
U bent nu een jaar bisschop. Hoe bevalt het?
“In het begin heb ik wel even moeten wennen. Het is een totaal ander leven dan ik vanuit de parochie gewend was. Ik heb afgelopen jaar veel mooie dingen meegemaakt, maar helaas ook heel moeilijke beslissingen moeten nemen. Met name het snijden in de eigen organisatie was niet eenvoudig. Daarnaast heb ik ook kennis mogen maken met heel veel mensen die zich met het bisdom verbonden voelen en ik sta ervan te kijken hoeveel er dat zijn. Met name de bezoeken aan de dekenaten waren zeer verrassend.”
Wat is het verschil met het leiden van een parochie of een dekenaat?
“Op de eerste plaats de zwaarte van de verantwoordelijkheid. Die voel ik heel duidelijk en zo ben ik ook opgevoed. Daarnaast is het scala aan onderwerpen waar je als bisschop mee te maken krijgt, veel breder dan in een parochie. Het gaat vaak van het ene uiterste naar het andere. Neem alleen al de liturgie: ik doe of een privé-mis of een pontificale viering, waarbij alles uit de kast getrokken wordt. Iets er tussenin is er bijna niet meer.”
U bent op pad geweest langs de dekenaten. Wat zijn uw eerste conclusies van deze kennismakingsronde?
“Dat zijn er een aantal. Op de eerste plaats heb ik geconstateerd dat we als volkskerk nog lang niet dood zijn. Dat wordt soms wel eens gesuggereerd, maar ik ben op allerlei plekken heel verrassende vormen van kerkelijk leven tegengekomen. De volkskerk is er nog, maar daarmee mogen we ons niet rijk rekenen. De kennis van het geloof is in de brede samenleving heel ver weggezakt. Zowel bij kinderen als bij volwassenen zijn nieuwe vormen van catechese noodzakelijk. Wat in positieve zin heel erg opvalt, is de hernieuwde aandacht voor diaconie. Parochies signaleren duidelijk noden bij mensen en pakken die ook op. Dat is een heel goede zaak.”
Wat gebeurt er nu met alle informatie die u tijdens deze rondgang hebt gekregen?
“Er komen nu niet meteen allerlei grote plannen. Dat was niet de opzet van die bezoeken. Ze hebben vooral mijn algemeen beeld van het leven in de parochies in het bisdom verbreed. Dat helpt enorm bij allerlei vragen die op mijn bordje komen. Daarnaast heb ik van de dekens gehoord dat er ook iets gebeurd is, doordat ik op bezoek ben gekomen. Mensen uit verschillende parochieclusters hebben elkaar leren kennen en hebben ervaringen gedeeld. Dat is ook een heel kostbare vrucht.”
Tijdens de rondgang hebben veel kerkbesturen hun zorgen geuit over gebouwen en financiën. Toch zei u onlangs in uw feestrede tijdens de Dies Natalis van het grootseminarie Rolduc dat dit niet de belangrijkste problemen van parochies zijn. Wat dan wel?
“Dat is zonder meer de overdacht en de beleving van en het je gedragen weten door het geloof zelf. Er is een heel grote onbekendheid van wie God is en voor ons wil zijn. Dat is iets dat echt onze allereerste aandacht vraagt: mensen bekend maken met God in liturgie, catechese en diaconie.”
U legt nu sterk de nadruk op catechese en diaconie, maar tegelijkertijd zijn dat de afdelingen die u bij de reorganisatie van het bisdom opgeheven heeft. Dat klinkt tegenstrijdig?
“Dat waren ook geen gemakkelijke beslissingen. Maar er waren drastische maatregelen nodig om überhaupt als bisdom het hoofd boven water te kunnen houden. Daarom hebben we de keuze gemaakt dat catechese en diaconie op de eerste plaats in de parochies zelf moeten gebeuren. Dat zijn de plekken waar hulp nodig is en ook geboden kan worden. Ik heb alle vertrouwen in de veerkracht van parochies om dat op te pakken. Tijdens mijn rondgang heb ik gelukkig heel veel initiatieven op dat vlak gezien.”
De belangrijkste oorzaak van de financiële problemen bij het bisdom en ook bij de parochies is dat veel parochianen geen kerkbijdrage meer betalen. Hoe wilt u daarmee omgaan in de toekomst?
“Helaas denken steeds meer mensen dat het bisdom de parochies financieel ondersteunt, maar het is precies andersom. Een parochie kan alleen bestaan als ze gedragen wordt door de parochianen, ook financieel. Wij kunnen niet veel anders doen dan steeds weer tegen mensen blijven zeggen: als de kerk je iets waard is, moet je er ook iets aan geven. Wie niet meebetaalt, moet niet klagen als de kerk gesloten moet worden. Een parochie kan alleen overeind gehouden worden door de parochianen zelf.”
Het is onze taak om gewoon netjes ons werk te blijven doen en er op te vertrouwen dat er vroeg of laat een tijd komt dat ook hier weer meer mensen door het geloof geraakt worden.
U zei in uw diesrede ook dat wij allemaal moeten zijn zoals Jozef van Arimatea. Wat bedoelt u daarmee?
“Als Christus op Goede Vrijdag aan het kruis sterft, weten zijn leerlingen niet hoe ze verder moeten. Een van die leerlingen is Jozef van Arimatea. Hij doet wat op zo’n moment gedaan moet worden: hij haalt het lichaam van Christus van het kruis en zorgt ervoor dat het begraven wordt. Hij dacht op dat moment waarschijnlijk dat alles afgelopen was. Jozef van Arimatea kon niet vermoeden dat drie dagen later Christus uit datzelfde graf met een nieuwe lichaam zou verrijzen. Maar hij nam z’n verantwoordelijkheid en deed wat gedaan moest worden. De indruk wordt soms gewekt dat de kerk in ons deel van de wereld op sterven na dood is. Het is onze taak om gewoon netjes ons werk te blijven doen en er op te vertrouwen dat er vroeg of laat een tijd komt dat ook hier weer meer mensen door het geloof geraakt worden. Maar het kan wel een tijd duren. Ik heb ook verwezen naar de parabel van de zaaier. In het evangelie staat: ‘De zaaier ging uit om te zaaien.’ Wij moderne mensen gaan zaaien om direct te kunnen oogsten. Zo werkt het niet. We moeten uitgaan om te zaaien. Een deel van het zaaigoed zal op de rotsen of tussen de distels vallen, maar er is zeker ook een deel dat ontkiemt en tot wasdom komt. Maar daar is geduld voor nodig.”
Het kennismaken is nu voorbij. Wat worden uw thema’s voor het komende jaar?
“Intern zullen we met een kleinere organisatie wegen moeten zoeken hoe we als bisdom de parochies van dienst kunnen zijn. Extern wil ik komend jaar per dekenaat minstens één jongerengroep of activiteit met jongeren bezoeken. Daarnaast wil ik iedereen in het bisdom met een benoeming de gelegenheid geven om zich te melden voor een persoonlijk gesprek. Dat betreft de priesters en diakens, maar ook de pastoraal werkers en catechisten met een benoeming. We moeten nog even bekijken hoe we dat organiseren, maar de deur staat voor iedereen open. Wat in 2020 zeker ook verder gaat, is het beoordelen van plannen van parochies voor aanpassingen aan kerkgebouwen. Ik wil daarvan nu vast zeggen dat het steeds maatwerk blijft: soms kan het en soms kan het niet. Dat is niet in algemene regels te vangen.”
U vindt het belangrijk dat de kerk zichtbaar blijft in de samenleving. Hoe zou dat moeten?
“Dat kan op twee manieren. Door een kerkgebouw te hebben – ook al is het heel klein – waar de geloofsgemeenschap samenkomt. Maar het kan vooral door als vertegenwoordigers van de kerk voortdurend op pad te zijn in de parochies. Daarvoor hebben alle parochies herkenbare, vertrouwde gezichten nodig. Dat kunnen priesters of diakens zijn, maar net zo goed vrijwilligers, die namens de kerk hun gezicht laten zien en die er zijn als mensen hen nodig hebben. De apostel Paulus zegt in een van zijn brieven: ‘Uw vriendelijkheid moet bij alle mensen bekend zijn.’ Dat mogen wij ook uitstralen.”
Is het leuk om bisschop te zijn?
“Leuk is in dit verband niet het juiste woord. Ik doe mijn werk met heel veel vreugde, wat niet wegneemt dat er ook zorgen zijn. Maar ik voel mij gedragen door de geloofsgemeenschap in ons bisdom en door de genade die mij toevalt. Alle reden om een Zalig Kerstfeest te vieren.”
Op maandag 9 december hield bisschop Smeets de feestrede tijdens de Dies Natalis (verjaardag) van het grootseminarie Rolduc. Hierin blikte hij nog uitvoeriger terug op zijn eerste jaar als bisschop. Lees de hele tekst van deze voordracht terug.
Download volledige tekst feestrede Lees verslagen werkbezoeken terug
De parochies Christus Koning en H. Antonius van Padua in de Sittardse wijken Leyenbroek en Ophoven gaan per 1 januari fuseren. Bisschop Harrie Smeets heeft op verzoek van de parochies een decreet uitgevaardigd, waarin dit officieel wordt geregeld.
De twee parochies werken al geruime tijd intensief samen: er is één kerkbestuur, een financiële organisatie en ook op pastoraal, liturgisch en diaconaal vlak zijn beide parochies al geruime tijd geïntegreerd. Ook beschikken de parochies al enige tijd over slechts één kerkgebouw. De voormalige Antonius van Paduakerk van Ophoven is al aan de eredienst onttrokken en herbestemd.
De fusie betekent dat per 1 januari 2020 een nieuwe parochie wordt opgericht met de naam R.-k. parochie Christus Koning en Antonius van Padua. Het gebied van de nieuwe parochie omvat de twee voormalige parochies. Met ingang van 1 januari wordt de zeereerwaarde heer Harrie Broers benoemd tot pastoor van de fusieparochie en de zeereerwaarde heer dr. Gero Weishaupt als assistent. Zij vormen samen het pastoraal team dat voor de bediening van de nieuwe parochie zal zorg dragen.
Met ingang van 1 januari is ook een nieuw kerkbestuur benoemd. De Christus-Koningkerk aan de Leyenbroekerweg is aangewezen als parochiekerk van de fusieparochie. Ook de Andreaskapel blijft aan de nieuwe parochie verbonden.
(c) Foto: kerkgebouwen in Limburg
Op zondag 22 december wordt de landelijke televisiemis weer uitgezonden vanuit de Sint-Josephkerk in Landgraaf. Voorafgaand daaraan is – zoals elke week – het interviewprogramma Geloofsgesprek te zien. Presentator Leo Fijen gaat deze keer in gesprek met bisschop Harrie Smeets.
In het gesprek kijkt Mgr. Smeets terug op zijn eerste jaar als bisschop, maar op deze vierde zondag van de Advent gaat het uiteraard ook over de betekenis van Kerstmis en over de vele honderden engelen die de bisschop in de loop van de jaren verzameld heeft.
Het Geloofsgesprek is elke zondagmorgen om 9.45 uur te zien op NPO2. Aansluitend wordt vanaf 10.00 uur live de eucharistieviering uitgezonden.
Bisschop Harrie Smeets gaat in januari naar India. Hij woont daar onder meer de priesterwijding bij van Robin Thomas en Boby Thomas.
Beiden worden tot priester gewijd in hun eigen parochiekerk. Voor Boby Thomas is dat op donderdag 16 januari in Thidanadu. De priesterwijding van Robin Thomas is op maandag 20 januari in Pullickanam. Beide plaatsen liggen in het bisdom in Kanjirapally in de deelstaat Kerala.
Mgr. Smeets maakt tevens van de gelegenheid gebruik om kennis te maken met de bisdommen Kanjirapally, Kochi en Trivandrum in Kerala, waar de diverse priesterstudenten vandaan komen, die aan het grootseminarie Rolduc worden opgeleid. De bisschop zal ongeveer veertien dagen in India blijven.
In verband met Kerstmis en Nieuwjaar zijn de kantoren van het bisdom enkele dagen gesloten.
Vanaf Eerste Kerstdag woensdag 25 december tot en met Nieuwjaarsdag 1 januari zijn de medewerkers van het bisdom niet bereikbaar. Vanaf donderdag 2 januari zijn de kantoren in principe weer open. In zeer dringende gevallen kunt u altijd contact opnemen met het nummer dat op het antwoordapparaat van het bisdom wordt genoemd of mailen naar info@bisdom-roermond.nl.
Vanwege de bezuinigingen bij het bisdom verstuurt bisschop Harrie Smeets dit jaar geen kerstkaarten. Ook vindt er geen aparte Nieuwjaarsreceptie in het bisschopshuis meer plaats.
Wel is iedereen die dat wil van harte welkom om de bisschop en elkaar op woensdag 1 januari een Zalig Nieuwjaar te wensen. Dit kan direct na de mis van Nieuwjaarsdag in de Sint-Christoffelkathedraal aan de Markt in Roermond. De mis begint om 11.30 uur. Direct aansluitend is er voor alle aanwezigen een Nieuwjaarsontmoeting bij de kerststal.
Bisschop Harrie Smeets en hulpbisschop Everard de Jong dragen met Kerstmis op diverse plekken eucharistievieringen op. Een kort overzicht van de bisschoppelijke vieringen op beide kerstdagen.
Op Kerstavond gaat bisschop Harrie Smeets om 23.00 uur voor in de Nachtmis in de Sint-Christoffelkathedraal in Roermond. Op Eerste Kerstdag is hij zoals gebruikelijk te gast in de h. mis van 11.00 uur in de Sint-Servaasbasiliek in Maastricht. Op Tweede Kerstdag draagt de bisschop om 9.30 uur de mis op tijdens de Kerst-inn voor zieken en alleenstaanden in het Citaverdecollege in Roermond.
Hulpbisschop Everard de Jong is alle kerstdagen actief in de parochies in Maastricht-Oost, waar hij sinds kort pastoor is. Op kerstavond gaat de hulpbisschop voor in de Nachtmissen van de parochies Heugem, Heer en De Heeg. Op Eerste Kerstdag is hij in de vieringen de parochies van Scharn en Amby en op Tweede Kerstdag in Heer.
Bisschop Harrie Smeets van Roermond heeft de volgende personen een nieuwe benoeming aangeboden of eervol ontslag verleend:
Dekenaat Maastricht
De eerwaarde heer Kees Bekker is met ingang van 1 december 2019 tevens benoemd tot diaken-assistent van de parochies H. Hart van Jezus, H. Christoffel, Christus Hemelvaart, O.-L.-Vrouw van Goede Raad en De Vier Evangelisten in Maastricht. Hij blijft daarnaast zijn overige taken blijft behouden.
Dekenaat Schinnen
De weleerwaarde heer George Dölle is benoemd tot pastoor van de parochie H. Clemens in Hulsberg. Hij is tevens benoemd tot kapelaan in de andere parochies van het cluster: H. Bavo in Nuth, H. Stefanus in Wijnandsrade en H. Servatius in Vaesrade. Tegelijkertijd is pastoor Jan Geilen van deze parochies tevens benoemd tot kapelaan in Hulsberg. Dölle blijft daarnaast parttime bisschoppelijk gedelegeerde voor het katholiek onderwijs in het bisdom Roermond.
Dekenaat Venray
De hoogeerwaarde heer deken Ed Smeets van Venray is met ingang van 1 december tevens benoemd tot administrator van de parochies H. Oda in Ysselsteyn en H. Johannes de Doper in Merselo en het rectoraat Koningin van de Vrede in Vredepeel. Hij behoudt daarnaast zijn overige taken. Deze benoeming geldt totdat een nieuwe pastoor voor deze parochies is geïnstalleerd.
Dekenaat Weert
De eerwaarde heer Tony Goos heeft met ingang van 30 november eervol ontslag gekregen als diaken-assistent van de parochie De Verrezen Christus in Weert. Hij gaat met emeritaat. Diaken Goos is sinds zijn diakenwijding op 19 november 1994 onafgebroken aan deze parochie in Weert verbonden geweest. Ook heeft hij zijn diensten aangeboden in de parochie H. Jozef in Weert. Op incidentele basis zal hij nog actief blijven als diaken.
Oproepen en aanbiedingen van parochies, kloosters of andere religieuze instellingen
Aangeboden: uitstellingstroon en ampullen
De parochie H. Bavo in Nuth biedt ter overname aan een uitstellingstroon voor de monstrans, het geheel is van plexiglas met pilaartjes van rood koper met kleine kruisjes. De troon wordt geleverd inclusief een stoffen beschermhoes. De afmeting is 35cm diep x 40cm breed x 72cm hoog. Verder biedt de parochie ter overname aan een set glazen ampullen met klapdekseltjes en een reserve kannetje. Reageren via catechist Léon Theunissen: Stuur e-mail
(c) Foto: Kerkgebouwen in Limburg
Overleden priesters en diakens in de afgelopen periode:
Oud-pastoor Hein Pasing
Op vrijdag 13 december is in Geleen oud-pastoor Hein Pasing van Spaubeek en Sweikhuizen overleden. Pasing is 79 jaar geworden. De uitvaart is komende zaterdag 21 december om 11.00 uur in de H. Laurentiuskerk in Spaubeek. Henricus Florian Johannes (Hein) Pasing werd op 15 mei 1940 in Brunssum geboren. Hij ontving op 26 maart 1966 de priesterwijding. Met ingang van 4 juli 1966 werd hij benoemd tot kapelaan van de parochie O.-L.-Vrouw van Lourdes in Maastricht en met ingang van 16 juli 1972 tot medepastor van de parochie H. Petrus en Maria Tenhemelopneming in Kekrade-Chevremont. Vervolgens werd Pasing met ingang van 15 november 1976 benoemd tot pastoor van de parochie H. Tomas te Roermond. Vervolgens werd hij met ingang van 15 februari 1985 benoemd tot pastoor van de parochie O.-L.-Vrouw van Altijddurende Bijstand in Geleen-Lindenheuvel. Met ingang van 15 januari 1999 werd hij benoemd tot pastoor van de parochie H. Laurentius in Spaubeek en de parochie HH. Dionysius en Odilia in Sweikhuizen. Dit bleef hij totdat hij per 1 juli 2011 eervol ontslag kreeg en met emeritaat ging. De uitvaart is op zaterdag 21 december om 11.00 vanuit de parochiekerk H. Laurentius in Spaubeek.
Oud-pastoor Jo Verhoeven
In zijn geboorteplaats Velddriel (vlak boven Den Bosch) is zondag 8 december oud-pastoor Jo Verhoeven van Breust-Eijsden overleden. Hij is 86 jaar geworden. Johannes Jacobus (Jo) Verhoeven werd op 14 september 1933 in Velddriel geboren. Hij trad toe tot de paters van Mariannhill in Arcen en ontving op 12 juni 1960 in ’s-Hertogenbosch de priesterwijding. Hij zou uitgezonden worden naar de missie in Zuid-Afrika, maar omdat hij geen visum kreeg, heeft hij enkele jaren in Engeland, Nederland en Duitsland gewerkt. Vervolgens was Verhoeven van 1964 tot 1978 kapelaan in Den Dungen in het bisdom ’s-Hertogenbosch en van 1978 tot 1985 pastoor in deze parochie. Van 1985 tot 1989 was hij pastoor in Wanroij en Landhorst, ook in het bisdom ‘s-Hertogenbosch. Met ingang van 1 juni 1989 werd Verhoeven benoemd tot pastoor van de parochie H. Martinus in Breust-Eijsden. Op 1 januari 1994 werd hij geïncardineerd in het bisdom Roermond. Op 30 september 1998 kreeg hij vanwege gezondheidsredenen eervol ontslag als pastoor en ging hij terug naar zijn geboortestreek. Na verloop van tijd werd hij vaste assistent in zijn geboortedorp Velddriel. Hier heeft op zaterdag 14 december ook de uitvaart plaatsgevonden.
Diaken Guus Weinberg
Op 28 november is in Laren (Noord-Holland) diaken Guus Weinberg op 96-jarige leeftijd overleden. Augustinus Wilhelmus Weinberg werd op 23 maart 1923 in Vaals geboren. Hij trad op 28 december 1949 in het kerkelijk huwelijk met mevrouw I. van Eeden. Op 19 november 1988 ontving hij in de Sint-Christoffelkathedraal in Roermond de diakenwijding. Met ingang van 20 november 1988 werd hij tot diaken-assistent benoemd van de parochie H. Johannes de Doper te Eygelshoven. Per 1 oktober 1995 kreeg hij eervol ontslag uit deze functie en ging hij met emeritaat. De plechtige uitvaartdienst was op woensdag 4 december in de parochiekerk van de H. Lambertus in Holset, waarna hij is begraven op de begraafplaats in Vaals.
Diaken Guill Roquet
In Geulle is op 22 november diaken Guill Roquet overleden. Hij is 92 jaar geworden. Guillaume George Emille Roquet werd op 22 april 1927 in Maastricht geboren. Hij trad op 1 oktober 1955 in het kerkelijk huwelijk met mevrouw M. Bouvrie. Op 18 november 1995 ontving hij in de Sint-Christoffelkathedraal in Roermond de diakenwijding. Met ingang van 19 november 1995 werd hij benoemd tot diaken-assistent van de parochie St. Petrus Banden in Maastricht-Heer. Hij bleef actief in deze functie tot 1 augustus 2007 toen hij eervol ontslag kreeg en met emeritaat ging. De uitvaart van diaken Roquet heeft op 29 november plaatsgevonden vanuit de Petrus’ Bandenkerk in Heer, waarna hij is bijgezet in het familiegraf op het gedenkpark aldaar.
Over minder dan honderd dagen begint in Oudenbosch bij Breda de conferentie ‘De Missionaire parochie – Als God renoveert’. Ook parochies in Limburg zijn van harte uitgenodigd hieraan deel te nemen. Centraal tijdens de tweedaagse bijeenkomst staat het boek ‘Als God renoveert’ van de Canadese priester James Mallon. Hij is ook de hoofdspreker tijdens de conferentie.
In een videoboodschap aan de parochies in Nederland en Vlaanderen, die deze week is gepubliceerd, gaat Mallon in op de meest gehoorde bedenking ten opzichte van de conferentie: “Nederland is niet Canada”. Mallon onderkent dat van harte en vindt zelfs dat zijn ideeën niet klakkeloos gekopieerd moeten worden, maar aangepast aan de plaatselijke situatie.
De laatste jaren heeft Mallon Azië, Afrika, Latijns Amerika, Europa en Noord Amerika bezocht. “Verschillen zijn er”, weet hij. “Iedere kerk heeft zijn eigen context. Maar één ding hebben parochies over heel de wereld gemeen. Overal staat de kerk er hetzelfde voor. Overal kampen parochieleiders ermee dat een groot deel van het pastorale model is gebaseerd op een wereld die niet meer bestaat. De seculiere wereld beperkt zich niet tot het Westen.”
Conferentie in Nederland
Mallon kijkt uit naar de conferentie. “Het is voor ons team zó vreugdevol om met mannen en vrouwen zoals jullie samen te komen en te reflecteren over hoe we kunnen beginnen de zaken anders te doen. We gaan van elkaar leren.” De Canadese priester waarschuwt mensen vaak om niet “klakkeloos te kopiëren” wat een andere kerk doet. Mallon: “Begrijp het ‘waarom’ en neem het waarom mee naar huis. Ga in je eigen context met het ‘waarom’ aan de slag.”
“Wanneer we onbevooroordeeld bij elkaar komen en de hulp van de Heer en de inspiratie van de Heilige Geest zoeken, gaan we leren hoe we onze parochies tot missie bewegen.” Mallon roept op om de leiders van de parochies mee te nemen naar de conferentie en te bidden voor de voorbereidingen. “Bid ook dat de mensen voor wie het bedoeld is zich hiervoor kunnen vrijmaken.”
Bekijk de video op youtube Meer informatie over de conferentie De Missionaire Parochie
Zo’n honderd parochies in Limburg lopen het risico hun Anbi-status te verliezen. Dat komt doordat deze parochies niet op tijd hun jaarcijfers 2018 hebben gepubliceerd. Eerder raakte een aantal parochies de Anbi-status al kwijt, omdat ze hun cijfers over 2016 en 2017 niet hadden gepubliceerd. Het bisdom dringt er bij parochies op aan om hier veel secuurder in te zijn, omdat ze zowel zichzelf als donateurs benadelen.
De Anbi-status wordt verleend aan zogeheten Algemeen Nut Beogende Instellingen, waartoe ook kerkelijke instellingen als parochies behoren. De status biedt diverse fiscale voordelen. Zo hoeft geen belasting te worden betaald over giften, nalatenschappen en legaten. Dit geldt zowel voor de ontvanger van de giften als voor de schenker. Het is daarom buitengewoon van belang dat parochies zorgen dat ze hun financiële gegevens op orde hebben.
Zonder Anbi-status kunnen donateurs hun gift niet aftrekken van de belasting en moeten parochies zelf ook belasting betalen over giften. Zeker bij grotere giften en legaten kan dit flink oplopen. Het is daarom zeer raadzaam voor parochies om hun jaarcijfers tijdig op de juiste wijze bij het bisdom aan te bieden. Het bisdom zorgt dan voor publicatie op een speciale Anbi-website.
Parochies die hun Anbi-status kwijt zijn, kunnen deze weer terugkrijgen, maar ze moeten daarvoor wel een bepaalde procedure doorlopen.
Download procedure als niet tijdig is voldaan aan Anbi-publicatieplicht
Voorlopig komt er nog geen eHerkenning beveiligingsniveau 3 beschikbaar voor kerken (en dus ook voor parochies). Dit heeft het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) bekend gemaakt. Het overleg hierover met onder meer het Ministerie van Binnenlandse Zaken wordt onverminderd voortgezet om eHerkenning niveau 3 voor kerken zo spoedig mogelijk te realiseren.
Het secretariaat van het CIO werkt daar samen met Logius (de beheersorganisatie van eHerkenning), het ministerie van Binnenlandse Zaken en andere partijen naar toe. Voor nu is het voor parochies belangrijk om te weten dat eHerkenning voor kerken nog niet beschikbaar is op beveiligingsniveau 3. Naar verwachting komt er aan het begin van het nieuwe jaar meer informatie over de tussentijdse oplossing die gekozen is voor toegang tot de diensten van het UWV en de Belastingdienst. Naar het zich laat aanzien zal in de loop van het voorjaar het hele project verder worden afgerond.
eHerkenning op niveau 1
Wat al wel beschikbaar is voor parochies is eHerkenning op niveau 1. Op dit niveau kunnen parochies digitaal communiceren met de overheid als het bijvoorbeeld gaat om de aanvraag van gratis VOG’s. Met het eigen KvK-nummer waarover de parochie beschikt, kan het eHerkenningsmiddel op beveiligingsniveau 1 worden aangevraagd, waarmee de parochie vervolgens de gratis, maar overigens ook de benodigde betaalde VOG’s, digitaal kan aanvragen.
Kerkelijke instellingen hebben recht op teruggave van de helft van de energiebelasting of opslag duurzame energie. In het geval van grote pastorieën en kerkgebouwen kan dit bedrag flink oplopen. Parochies moeten er wel zelf aan denken om die belasting terug te vragen.
Het gaat om teruggave van energiebelasting op aardgas en elektriciteit in onroerende zaken die in hoofdzaak gebruikt worden door religieuze instellingen en bepaalde sociale, charitatieve, culturele of wetenschappelijke instellingen voor het algemeen nut. De Belastingdienst heeft een speciaal formulier waarmee deze energiebelasting teruggevraagd kan worden.
Het bisdom roept parochies op om deze kans niet te laten liggen en de belasting tijdig terug te vragen.
De Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR) geeft een eenmalig magazine uit over het jongerenwerk van de religieuzen. Dit magazine laat de verscheidenheid zien in het aanbod dat vanuit kloosters en religieuzen wordt gedaan aan jongeren. Het blad is gemaakt in samenwerking met enkele redacteuren van het jongerentijdschrift Omega.
Van pizzanight tot Taizé-avonden
Diverse jonge en minder jonge redacteuren gingen op pad om activiteiten bij te wonen en doen daarvan verslag. Zij aten pizza’s bij de zusters in Den Haag en lieten zich informeren over het studentenpastoraat in Maastricht, de Westerhelling in Nijmegen, de internationale parochie in Eindhoven en Casella in Hilversum. Anderen bezochten festivals, zaten bij het ‘Klooster op Wielen’ of gingen naar Kenia. Er werd vegetarisch gekookt en gezongen voor Maria. Een broeder verdiepte zich in de aantrekkingskracht van Franciscus, een studente journalistiek in de rust en het ritme van het kloosterleven en door een ‘pionier’ werd teruggeblikt op het eerste jaar van het Jongerenklooster. En al deze ervaringen zijn samengebracht in het bijzondere magazine: ZINplekken voor jongeren.
Diversiteit
Met deze special willen de KNR en de jongerenwerkers die actief zijn in de jongerencentra van de religieuzen een overzicht geven van wat er allemaal wordt georganiseerd voor jongeren. Het aanbod is net zo divers als de religieuzen zelf.
Het idee voor deze special werd geboren in oktober 2018, toen in Rome de bisschoppensynode over de jongeren werd gehouden. Dat liet zien hoe belangrijk het werk van de jongerenwerkers en dat het goed zou zijn er meer bekendheid aan te geven. "Want," zo schrijft Theo van Adrichem ofm in het voorwoord, "er zijn nog altijd vele broeders, zusters en betrokken jongerenwerkers die zich inzetten om jongeren en jongvolwassenen stil te zetten bij hun levensvragen en wat het leven waardevol maakt. Zij doen dat uit de overtuiging dat elke jongere in dit leven de ruimte mag krijgen om uit te groeien tot een aandachtig en goed mens."
Bestellen
Het magazine ZINplekken voor jongeren, is verkrijgbaar bij de verschillende jongerencentra van de religieuzen en bij de KNR te bestellen voor € 3
Magazine bestellen Jongerenwerk van de religieuzen ZINplekken voor jongeren op facebook
Bisschop Harrie Smeets was op 9 december voor het eerst als bisschop aanwezig
bij de Dies Natalis (verjaardag) van het grootseminarie Rolduc in Kerkrade.
De oprichtingsdag van de Limburgse priesteropleiding wordt elk jaar gevierd
met een pontificale eucharistieviering, een academische zitting en een feestelijk diner voor alle gasten.
In zijn feestrede keek Mgr. Smeets dit jaar terug op zijn eerste jaar als bisschop.
Zie ook het interview elders in deze editie van Clavis.
Op zaterdag 14 december werd in de Caroluskapel in Roermond met een korte zangdienst, verzorgd door de cursisten zelf, de cantorcursus 2019 afgesloten. Het was de afronding van een reeks van vijf studiedagen, georganiseerd door de Sint-Gregoriusvereniging in het bisdom Roermond (SGV).
Aan de cantorcursus namen deze keer acht zangers deel. Zij hebben met veel enthousiasme de cursus gevolgd. Tijdens de bijeenkomsten werd naar best vermogen aandacht besteed aan stemvorming, algemene muzikale vorming, liturgie en spiritualiteit van de cantor, Nederlandse liturgische zang en de weerslag daarvan in de gangbare bundels, met grote aandacht voor de concrete praktijk.
Bestuur en docenten van de SGV hopen dat deze vorming van cantores een belangrijke bijdrage kan leveren aan de viering van de liturgie van de kerk in de parochies. De cantor als animator van de samenzang neemt daarbij een belangrijke plaats in. Als er kandidaten zijn voor een nieuwe cursus kunnen deze zich melden bij de SGV. Afhankelijk van het aantal deelnemers kan de cursus ook op locatie gegeven worden.
De drie zuidelijke bisdommen organiseren op zaterdag 27 juni 2020 een gezamenlijke Dag van de Kerkmuziek. De Sint-Gregoriusverenigingen van de bisdommen Breda, Den Bosch en Roermond houden dan voor de eerste keer samen een groot kerkmuziekevenement. Dit wordt gehouden in de Sint-Catharinakerk in Eindhoven.
Het belooft een prachtig dagprogramma te worden met een verrassende inhoud. De bisschoppen van de drie bisdommen zijn present, net als KRO-presentator Leo Fijen. Een datum voor alle kerkmusici en leden van kerkkoren om nu vast in hun agenda te noteren.
Er komt een projectkoor voor die dag, waarvoor de medewerking van zangers uit alle drie de bisdommen wordt gevraagd. Vanuit het bisdom Roermond is er plaats voor zo’n twintig zangers. Onder professionele en inspirerende leiding wordt deze dag muziek gemaakt. En er is nog veel meer te beleven waarover later meer!
Aanmelden voor de dag of voor het projectkoor kan al.
De brochure met alle bedevaarten van het Huis voor de Pelgrim voor 2020 is verschenen.
Daaruit blijkt dat de organisaties die bij het ‘Huis’ zijn aangesloten komend jaar samen acht verschillende reizen naar Lourdes aanbieden. Daaronder ook weer een winterbedevaart in februari en een speciale gezinsbedevaart in oktober.
Naast Lourdes biedt het Huis voor de Pelgrim ook bedevaartreizen naar zes andere bestemmingen aan. Nieuw in het aanbod is een reis naar Wenen in oktober. De Oostenrijkse hoofdstad is niet alleen bekend van keizers en walsmuziek, maar is ook een bedevaartoord voor de heilige Clemens Maria Hofbauer. Hij was de eerste pater redemptorist van boven de Alpen en tal van kloosters gesticht. Deze reis wordt georganiseerd in samenwerking met Klooster Wittem.
Bijzonder in het aanbod van 2020 is ook een bedevaart naar de Franse Bourgognestreek. Deze is onder meer bekend van de vele cisterciënzerkloosters. Van hieruit werd 800 jaar geleden ook de Munsterkerk in Roermond gesticht. Bij gelegenheid van het jubileum wordt een reis aangeboden die het spoor terug volgt naar plaatsen als Cîteaux, Cluny, Vézelay, Paray-le-Monial en Taizé.
Samen met de jongerenorganisatie van de Nederlandse bisdommen ‘Jongkatholiek’ biedt het Huis voor de Pelgrim in april een jongerenbedevaart naar Rome aan. Komend jaar staan er ook weer rondreizen door Suriname (zalige Peerke Donders) en Ierland op de planning.
Uiteraard is het ook weer mogelijk om in te schrijven voor een dagtocht of een meerdaagse bedevaart naar Banneux. Daarnaast heeft het Huis voor de Pelgrim voor 2020 ook diverse reizen op maat voor groepen samengesteld. Ook werkt het Huis voor de Pelgrim mee aan de kloorsterwandelingen van de Wandelmaat.
Iedereen die afgelopen jaren aan een van de bedevaarten heeft deelgenomen, heeft de brochure toegestuurd gekregen. Brochure niet ontvangen? Bestel ‘m gratis
Bestel brochure per e-mail of bel 043-3215715
Komend jaar wordt een jubeljaar voor de heilige Odilia van Hohenburg, patrones van de Elzas. Zij wordt ook op diverse plaatsen in Limburg vereerd. Op 13 december was het 1299 jaar geleden dat zij overleed. Bij die gelegenheid heeft aartsbisschop Luc Ravel van Straatsburg een jubeljaar aangekondigd ter gelegenheid van haar 1300ste sterfdag op 13 december 2020.
Het ‘Grand Jubilé de sainte Odile’ wordt op 13 april 2020 geopend. Dat is precies acht maanden vóór de 1300ste sterfdag van deze heilige kloosterstichteres, waarop het jubileum zal worden afgesloten. In deze periode vinden er op tal van plaatsen in het aartsbisdom Straatsburg vieringen en voordrachten plaats en worden er georganiseerde bedevaarten naar Mont Sainte-Odile gehouden.
Odilia van Hohenburg was de dochter van Etico (Athich), de als wreed bekend staande hertog van de Elzas. Ze was stichteres en abdis van de kloosters Odilienberg (voorheen Hohenburg) en Niedermünster in de Elzas. Haar eerste levensbeschrijving dateert van begin 10de eeuw. Daarin wordt verteld dat ze als meisje blind was en daarom door haar vader verstoten werd. Haar blindheid verdween bij haar doopsel. Haar vader zou haar jarenlang dwars blijven zitten. Toen hij stervende was, wilde hij zich echter met zijn vrome dochter verzoenen. Hij schonk haar Hohenburg, waar zij een klooster stichtte. Daar verpleegde Odilia haar vader daar en later ook haar moeder.
Odilia werd begraven in Odilienberg (thans: Mont Sainte-Odile) in Frankrijk. Door de eeuwen heen is het klooster geplunderd, verwoest en meer dan eens van eigenaar gewisseld. Niettemin rust haar gebeente nog steeds in een stenen sarcofaag in de crypte. Sint Odilia wordt aangeroepen bij oog-, oor-, en hoofdkwalen. Paus Pius VII riep haar in 1807 uit tot patrones van de Elzas. Haar feestdag is 13 december. Deze deelt zij met Sint-Lucia, die eveneens wordt aangeroepen bij oogkwalen.
Veel kloosters en parochies zijn naar Odilia vernoemd. Mogelijk is zij de naamgever van het Midden-Limburgse dorp Sint-Odiliënberg. Daar wordt echter ook Odilia van Keulen vereerd. Ook in Baarlo en Sweikhuizen bestaat een devotie voor de beide Odilia's. Sweikhuizen is zelfs bekend als bedevaartplaats voor mensen met een oogaandoening. In Nieuwenhagen bestaat de mogelijke verwarring tussen de twee Odilia’s niet. Daar wordt Odilia van de Elzas vereerd sinds 1843, toen de parochie Maria Hulp der Christenen in het bezit kwam van een reliek van haar. Of er in Limburg ook activiteiten rond het jubeljaar plaatsvinden, is niet bekend.
Bron: kro-ncrv/katholiek
Foto: Beeld van de heilige Odilia bij de parochiekerk van Sweikhuizen
Live-uitzending van de eucharistieviering vanuit de St.-Josephkerk in Waubach: 10.00 uur op NPO2.
Vanaf 9.45 uur: Geloofsgesprek met bisschop Harrie Smeets.
De Kerk viert de geboorte van Christus.
In verband met de feestdagen zijn de kantoren van het bisdom van Eerste Kerstdag tot en met Nieuwjaarsdag gesloten.
De Kerk herdenkt vandaag de kinderen die omwille van Jezus door koning Herodus werden gedood. Herdenking van kinderen nu onder geweld te lijden hebben.
De kerk herdenkt vandaag de vlucht van Jezus, Maria en Jozef naar Egypte.
Eucharistieviering met bisschop Harrie Smeets bij gelegenheid van Nieuwjaardag om 11.30 uur in de Sint-Christoffelkathedraal in Roermond. Na afloop gelegenheid om nieuwjaarswensen uit te wisselen bij de kerststal.
De Kerk in Nederland viert vandaag het hoogfeest van Driekoningen of Openbaring des Heren.
Bisschop Harrie Smeets maakt een 14-daagse reis naar India en neemt onder meer deel aan de wijding van twee priesters die in het bisdom Roemrond komen werken.
De Kerk herdenkt vandaag de doop van Jezus door Johannes de Doper - Einde van de Kersttijd.