De parochie en AVG

Eind vorige maand is de Algemene Verordening Gegevensbescherming – kortweg AVG – van kracht geworden. Dit is een nieuwe wet die in alle landen van de Europese Unie de privacy van burgers beter wil beschermen. Deze wet heeft ook gevolgen voor de kerk en vraagt om enkele maatregelen van parochies.

Uitgangspunt van de wet is dat bedrijven en organisaties niet zomaar persoonsgegevens van mensen mogen gebruiken. Persoonsgegevens zijn alle gegevens die herleidbaar zijn tot één concrete persoon. Het betreft de naam en adresgegevens, maar bijvoorbeeld ook e-mailadressen, BSN-nummers, bankgegevens en soms ook foto’s en videomateriaal. Daarnaast kent de wet ook bijzondere persoonsgegevens, waartoe onder meer gegevens over geloof, politieke voorkeur of medische gegevens vallen.

Elke parochie heeft met persoonsgegevens en zelfs met bijzondere persoonsgegevens te maken. Maar het is niet zo dat er sinds 25 mei helemaal geen gegevens meer mogen worden verwerkt. De wet erkent ook het gerechtvaardigd belang van instanties – zoals de kerk – om gegevens te gebruiken om hun werk te kunnen doen. Wel dienen parochies zich aan een aantal zaken te houden.

 

Inventarisatie maken

Het is heel verstandig als parochies een inventarisatie maken van alle persoonsgegevens die ze hebben en gebruiken. In de praktijk blijken dit er vaak veel meer te zijn, dan vooraf gedacht. Een inventarisatie helpt om daar inzicht in te krijgen en om passende afspraken over het correcte gebruik te maken.

 

Ledenadministratie

Alle parochies in heel Nederland dienen een ledenadministratie bij te houden in het programma DocBase. De Bisschoppenconferentie heeft dat begin dit jaar voor het hele land besloten. Voor dit programma is gekozen, omdat het gebruiksvriendelijk is én het voldoet aan alle voorwaarden voor de AVG. Parochies die dat nog niet gedaan hebben, kunnen zich via de landelijke website melden om de ledenadministratie in dit programma te beginnen.

 

Privacyverklaring en -reglement

Alle organisaties die met persoonsgegevens werken dienen een privacyverklaring op hun website te hebben en een privacyreglement. Parochies hoeven dit niet zelf te bedenken. Via de website van de bisschoppenconferentie zijn modellen beschikbaar die door parochies overgenomen kunnen worden.

 

Verwerkingsovereenkomsten

Parochies die een derde partij (een zogenaamde: ‘verwerker’) inschakelen die voor de parochie gegevens verwerkt – bijvoorbeeld de adressen van alle communicantjes of de abonnees van het parochieblad –, moet met deze verwerker een verwerkersovereenkomst sluiten. Ook hiervoor zijn landelijk modellen beschikbaar.

 

Foto- en video-opnames

In de brief die landelijk onder alle parochies is verspreid, wordt gewag gemaakt van het vragen van toestemming aan mensen die op foto’s en video’s komen te staan die voor publicatie zijn bestemd. In de praktijk is dit niet altijd eenvoudig. Het is daarom verstandig om – wanneer er in kerken of bij kerkelijke evenementen foto’s of opnames worden gemaakt – bij de ingang van de kerk of in het misboekje een mededeling te publiceren dat men er rekening mee dient te houden dat er foto’s/opnames worden gemaakt, zodat wie dat wil eventueel uit het zicht van de camera kan gaan zitten.

Daarnaast is het in sommige gevallen mogelijk om een beroep te doen op de zogeheten ‘vrije meningsuiting’ om verslag van publieke evenementen te kunnen blijven doen. Zo geldt de AVG niet wanneer een persoon op een foto niet direct of indirect identificeerbaar is. Onder identificeerbaar wordt verstaan dat de identiteit zonder onevenredige inspanning kan worden vastgesteld. In alle gevallen is het zonder meer vanzelfsprekend dat wanneer iemand aangegeven heeft niet gefotografeerd te willen worden, dit ook niet gebeurt.

Het is overigens verstandig om bij de voorbereiding op de toediening van sacramenten (doopsel, communie, vormsel, huwelijk) mensen tevens schriftelijk toestemming te vragen dat de parochie hun persoonsgegevens en/foto’s c.q. die van hun kinderen mag gebruiken voor publicatie in het parochieblad of op de website. Die schriftelijke toestemming dient de parochie te bewaren.

 

Recht op inzage en vergetelheid

De nieuwe wet geeft iedere burger het recht op inzage van zijn eigen gegevens bij een bedrijf, overheid of andere instelling. Dat betekent dat wanneer mensen van een parochie willen weten welke gegevens deze van hem of haar heeft, de parochie eraan moet meewerken om daar inzicht in te geven. In de nabije toekomst kan dit digitaal, via een speciale app die hiervoor landelijk wordt ontwikkeld, maar het kan ook altijd door mensen op de pastorie of het secretariaat te ontvangen en inzage te geven in hun eigen deel van de ledenadministratie.

Mensen hebben ook het recht om ‘vergeten te worden’, zoals de wet dat noemt. De kerk heeft een eigen procedure met betrekking tot het uitschrijven van leden, waarin heel nadrukkelijk rekening is gehouden met de rechten van mensen, maar tegelijkertijd ook het gerechtvaardigd belang van de kerk is omschreven. Parochie die verzoeken tot uitschrijven krijgen, worden verzocht zich aan deze landelijke richtlijn te houden.

 

Overige (eenvoudige) maatregelen

Naast bovengenoemde zaken, is het voor iedereen – en dus ook parochies – goed mogelijk om een aantal eenvoudige maatregelen te treffen. Denk daarbij aan het opnemen van een zogeheten ‘disclaimer’ onder een e-mailbericht. Dit is een zinnetje waarin staat de inhoud alleen bedoeld is voor de geadresseerde en niet voor iedere ander die de tekst (al dan niet per ongeluk) onder ogen krijgt. Mails die naar meerdere mensen gaan, zijn het beste te versturen als BCC en niet als CC. Op die manier kan nooit een e-mailadres terecht komen bij mensen die het niet hadden mogen zien. Let verder op met het verzamelen van persoonsgegevens. Vraag niet meer dan voor een bepaald doel noodzakelijk is.

 

Functionaris Gegevensbescherming

De wet verplicht grote organisaties om een Functionaris Gegevensbescherming (FG) aan te stellen. Op landelijk niveau is ervoor gekozen om voor alle parochies in Nederland één FG aan te stellen voor de zorgvuldige verwerking van de ledenadministratie van R.-K. parochies. Dit is Mr. John Bakker, algemeen econoom van het bisdom Rotterdam. Zijn functie beperkt zich alleen tot persoonsgegevens in de ledenadministratie van parochies. Voor andere vragen die raakvlakken hebben met de privacywetgeving hoeft geen FG benoemd te worden en zijn parochies zelf verantwoordelijk.

 

Handboek

Landelijk wordt op dit moment de laatste hand gelegd aan een handboek voor parochiesecretariaten over omgaan met privacyregels. Dit wordt op korte termijn naar alle parochies toegestuurd. Ook worden binnenkort alle besturen van kerkelijke instellingen, voor zover die bij het bisdom bekend zijn, en de besturen van katholieke begraafplaatsen geïnformeerd over wat zij kunnen doen om aan de AVG-regels te voldoen.

website ledenadministratie  website rkkerk en AVG  

Foto: Sander van Daal

PDF download

Mgr. Schnackers: 'De paradox van ons geloof'

“In de Kerk is niet altijd alles zwart of wit. We moeten leven met de paradox van niet te verenigen zienswijzen die naast elkaar mogen blijven bestaan.” Dat schrijft diocesaan administrator Mgr. dr. Hub Schnackers in onderstaande bijdrage. 

 

Overijver

Van tijd tot tijd ontmoeten we mensen die niet uit zijn op compromissen, maar wit is wit en zwart is zwart en ze vinden dat de duidelijkheid daarover moet overheersen. Het eigen gelijk is hen heilig. Meestal hebben ze daarbij de beste bedoelingen, maar ze schieten door in hun goede intenties en hun ijver wordt overijver. We ontmoeten ze in de politiek, maar ook in de kerk komen we ze tegen. Onlangs is er uitvoerig over in de krant bericht. Zo’n incident doet meestal veel schade, want de menselijke maat wordt vergeten. 

Zo’n hardliner zal waarschijnlijk met de beste bedoelingen handelen. Hoger goed is immers in het geding. Dat kan ’s lands veiligheid zijn of men ziet de geloofsleer van de Kerk afkalven. Het heilige geloofsgoed dient daarom onverkort en met grote nadruk verdedigd te worden. Het bevragen van het katholieke geloof mag dan wel, maar daarna moet men bereid zijn om het klinkklare antwoord zonder restricties over te nemen. Wie ingaat op de menselijke geloofsvragen en daaraan erkenning geeft, wordt al snel als relativistisch beschouwd.

 

Luisterbereidheid

Paus Franciscus heeft sinds zijn aantreden de houding aangenomen van luisterbereidheid. Hoe leven de mensen? Hoe denken de mensen? Hoe zijn de noden van de mensen? Rond huwelijk en gezin liet hij eerst een enquête houden, alvorens in een synode met de bisschoppen het vraagstuk te bespreken. Na afloop van de synode heeft hij zijn aansporingen samengevat in het document ‘Amoris Laetitia’, de vreugde van de liefde. Zonder aan de kerkelijke leer afbreuk te doen, heeft hij oog gehad voor de situaties waarin mensen moeten leven. Hij heeft nagelaten om zijn afkeuring uit te spreken of om iemand af te schrijven. Voor een aantal katholieken heeft hij daarmee een onaanvaardbare onduidelijkheid geschapen. 

 

Paradox

Paus Franciscus ziet het leven als een tweeluik, samengesteld uit het luik van de kerkelijke leer en het luik van het concrete leven van de mensen. Deze panelen staan met elkaar in verbinding. De grenzen zijn vloeiend. Eigenlijk vormen de panelen paradoxen, niet met elkaar verenigbare zienswijzen. Maar voor de paus is de mens nu eenmaal in zichzelf een paradox. Voor heel wat katholieke gelovigen is deze benadering een hele opluchting, omdat er erkenning wordt gegeven aan de omstandigheden waarin zij moeten leven en aan de onmacht om aan de hoge norm te beantwoorden. Paus Franciscus staat toe dat er onderscheid wordt gemaakt. Voor de één mag de lat wat hoger liggen dan voor de ander. Of anders gezegd: voor de ander mag de lat wat lager liggen dan voor de één. 

 

Elia

Ik laat me in mijn denken graag leiden door de bijbel. Ook daar tref ik het tweeluik aan, dat ons moet verhelderen, wie God is of hoe God te werk gaat. In het Oude Testament lezen we het verhaal van Elia. Elia wordt in de Joodse wereld van Jezus steeds met ere vermeld. Hij staat voor de geloofstrouw aan God in een situatie, waarin het volk zich in groten getale tot afgoderij liet verleiden. Hij nam het op tegen de afgodspriesters en joeg hen over de kling (I Kon 18), waarna hij moest vluchten en een onderkomen zoeken in de woestijn bij de berg Horeb, de berg van God. Hij verwachtte er God te ervaren in donder en bliksem, in aardbeving en storm. Maar God verscheen hem in een zachte bries (I Kon 19,11-13). God bleek dus anders te zijn dan Elia had gemeend. Het Godsbeeld van Elia werd door God aangevuld. 

 

Johannes de Doper

Ook het Nieuwe Testament kent een tweeluik. Wij zien het in de personen van Johannes de Doper en Jezus. Johannes, de asceet, komende vanuit de woestijn, was een vuurvreter die iedereen de les las. Hij waagde het zelfs de farizeeën en de Schriftgeleerden ‘adderengebroed’ te noemen. Hij las koning Herodes de les en wees hem op zijn huwelijkstrouw. De gevangenis was wat hij over zich afriep. 

Vanuit deze krocht liet hij aan Jezus, die een andere taal hanteerde, vragen: “Zijt Gij de komende of hebben we een ander te verwachten?” Het antwoord van Jezus luidde: “Gaat aan Johannes vertellen wat jullie horen en zien: blinden zien, lammen lopen, doven horen en aan de armen wordt de Blijde Boodschap verkondigd.” Veel betekenend voegt Jezus eraan toe: “Zalig hij die aan mij geen aanstoot neemt” (vgl. Lc 7, 19-23). 

 

Aanstoot

Jezus neemt geen afstand van Johannes, maar Hij vult aan. Juist zoals bij Elia wordt het Godsbeeld door God aangevuld. In een zwart-wit discussie bestaat er geen paradox. Daar is iets wit of zwart. In Kerk en geloof moeten we leven met de paradox van niet te verenigen zienswijzen die naast elkaar mogen blijven bestaan. Dat is moeilijk. Vandaar de aansporing van de Heer zelf: “Zalig hij die aan Mij geen aanstoot neemt.”

 

Mgr. dr. Hub Schnackers,
diocesaan administrator 

 

Foto: Ramon Mangold

PDF download

Nieuws uit het bisdom

Cadeau bisschop naar goede doelen

Naar Oor, Bie Zefke en bisdom Lahore

Planning beleidsplannen aanleveren

Dringend verzoek aan parochies

Enquête over sacrament vormsel

Bisdom wil mening parochies horen

Bisdom zoekt mailadressen parochies

Om communicatie te verbeteren

Nieuw boek over pastoraal concilie

Bisdom Roermond in de jaren zestig

Terugblik op Heiligdomsvaart 2018

Bekijk video en foto-albums

Pastorale benoemingen in het bisdom

Nieuwe functies in Maastricht en Venray

Vakantie van boekhandel Carolushuis

Verzendboekhandel enkele weken gesloten

Reli-zoekrubriek: Vraag & Aanbod

Wie kan helpen?

Kinderen en armoede: wat parochies kunnen doen

De armoede in Nederland groeit. Dit heeft ook z’n weerslag op kinderen. Uit onderzoek blijkt dat één op de negen kinderen opgroeit in armoede. Lokale organisaties, zoals parochies of Paus Franciscusgroepen, kunnen een helpende hand toesteken. Zo bleek tijdens de impulsbijeenkomst van het Kansfonds, die op maandag 4 juni bij het bisdom in Roermond werd gehouden.  

 

Het Kansfonds (voorheen Skanfonds) heeft enige tijd geleden samen met de provincie Limburg het project ‘Opgroeien in armoede’ gelanceerd. Parochies en diaconale organisaties, die betrokken zijn bij het ondersteunen van mensen in armoede, kunnen hiervoor een financiële impuls van het Kansfonds krijgen. 

 

Situatie Limburg 

Tijdens de impulsbijeenkomst gaf lector Roeland van Geuns van de Hogeschool Amsterdam aan dat twintig procent van de huishoudens in Nederland het risico loopt problematische schulden op te bouwen. Zo’n negen procent van de Nederlandse huishoudens leeft al op of onder de armoedegrens. Dit betekent dat zo’n 378.000 kinderen in Nederland opgroeien in armoede. In Limburg zitten zelfs méér mensen in een zogeheten beschermingsbewind dan het landelijk gemiddelde. Volgens Van Geuns leeft nog vaak het vooroordeel dat die gezinnen dit zelf schuld zijn en dat klopt volgens hem totaal niet. 

 

Ondersteuning parochies

“Kerkelijke organisaties kunnen een steentje bijdragen om deze gezinnen te helpen,” zegt Hub Vossen van de Dienst Kerk en Samenleving van het bisdom. “Bijvoorbeeld door advies te geven, waarbij het allereerst gaat om te luisteren naar de verhalen van de mensen. Probeer je in te leven in de reden waarom mensen in de financiële problemen gekomen zijn, zonder meteen een oordeel te hebben of direct met goedbedoelde oplossingen te komen.” Volgens Vossen zijn steeds meer parochies en parochianen betrokken bij lokale initiatieven zoals de Stichting Leergeld, Vincentiusverenigingen, Inloophuizen of het project SchuldHulpMaatje dat onder meer in Heerlen, Kerkrade, Venlo, Maasgouw en Sittard-Geleen al bestaat. 

 

Met het project ‘Opgroeien in Armoede’ willen het Kansfons en de provincie Limburg lokale initiatieven – met name van parochies en diaconale werkgroepen – ondersteunen om gezinnen in armoedesituaties te helpen. “Parochies kunnen bijvoorbeeld zelf een project SchuldHulpMaatje opzetten, contact zoeken met een lokale stichting Leergeld, rond vakanties iets organiseren voor kinderen of in gesprek gaan met de lokale overheid”, legt Vossen uit. “Naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen hebben we onlangs vanuit de Dienst Kerk en Samenleving een Open Brief aan de Limburgse samenleving gepubliceerd, waarin we een uitdrukkelijk appel hebben gedaan om aandacht te hebben voor de groeiende kloof in de Limburgse samenleving. In enkele gemeente zijn voorstellen uit die Open Brief opgenomen in coalitieakkoorden. Belangrijk is nu om deze coalities ook in de komende vier jaar te bevragen op deze afspraken.” 

 

Meer weten

Meer informatie over armoede is verder te vinden in: het SER-onderzoek en het rapport van de Kinderombudsman ‘Alle kinderen kansrijk’. Voor het opzetten van lokale diaconale projecten én voor het aanvragen van subsidie hiervoor kunnen parochies/werkgroepen een beroep doen op Hub Vossen van de Dienst Kerk en Samenleving van het  bisdom, 06 24488442

Mail Dienst Kerk en Samenleving

Open Brief  SER-rapport  Rapport Kinderombudsman

PDF download

Nieuws van de pastorale diensten

Zomerweekend voor jongeren in Epen

Eind september

Last minute aanmelding zomerkampen

Vier kampen voor jongens en meiden van 7 - 17 jaar

Bisdom geeft korting op WJD-reis

In januari 2019 naar Panama en Mexico

Deeltijdopleidingen theologie en pastoraat

Het geloof doorgeven is niet alleen een taak van priesters en diakens, maar ook – en misschien wel op de eerste plaats – van parochianen. Elke geloofsgemeenschap drijft op actieve vrijwilligers of andere geïnteresseerde gelovigen die zich net wat meer verdiepen in de vraag waarom we samen kerk zijn. Voor deze geïnteresseerde gelovigen kent het bisdom Roermond twee vormingsmogelijkheden die cursussen, modules of een volledige opleiding theologie en pastoraat aanbieden.

 

In Roermond is de catechistenopleiding Kairos gevestigd. Deze biedt wat meer praktisch gerichte opleidingsmogelijkheden aan. Dit varieert van een korte cursussen ‘lector’ of ‘doopvoorbereiding’ tot een meerjarige opleiding tot catechist. Het Theologisch Instituut Rolduc in Kerkrade biedt mogelijkheden voor mannen die permanent diaken willen worden of mannen en vrouwen die professioneel aan de slag willen als pastoraal werker/werkster, geestelijk begeleider of docent godsdienst/levensbeschouwing. Ook mensen die voor hun persoonlijke vorming een of meer cursussen willen volgen zijn bij het theologisch instituut van harte welkom.

 

Beide opleidingen – Kairos en het Theologisch Instituut – zijn deeltijdopleidingen. Dat wil zeggen dat alle cursussen in het weekend worden gegeven, waardoor het ook voor mensen met een baan mogelijk is hieraan deel te nemen. Beide opleidingen kennen een breed aanbod van mogelijkheden voor mensen die in parochies actief zijn. Inschrijven voor het nieuwe cursusjaar is nog mogelijk.

 

Nieuw: modules liturgie en diaconie

Nieuw in het komende studiejaar zijn diverse modules met losse cursussen op het gebied van liturgie en diaconie. Er zijn cursussen voor acolieten, kosters, cantors en lectoren. En er is een aparte module over diaconie in de parochie. Deze modules worden gegeven binnen Kairos, maar zijn los te volgen.

Download flyer Omzien naar de ander Download flyer Doe dit om mij te gedenken

website Kairos mail Kairos of bel 045 – 5466930  

website theologisch instituut mail TIR of bel 045 – 5466810 

PDF download

Fotoreportage priesterwijding

Op zaterdag 26 mei is in de kathedraal in Roermond Slaven Brajkovic door hulpbisschop Everard de Jong tot priester gewijd.

Hij gaat als kapelaan aan de slag in een aantal parochies in Maastricht-Oost.

Bekijk fotoreportage

Agenda

Zondag 17 juni

Musical Clara Fey en Lezing Leo Fijen

In het kader van de zaligverklaring van Clara Fey presenteert de Domsingschule uit Aken de musical ‘Clara’s droom’. 
Aanvang: 15.00 uur in theater De Klimboom, Dr. Ottenstraat 46 in Simpelveld

 

Lezing Leo Fijen
Dezelfde middag houdt KRO-journalist Leo Fijen in Cadier een lezing over barmhartigheid. 
Aanvang: 14.00 uur in Huize Blankenberg. Aanmelden

donderdag 21 juni

Afsluiting jubileum zusters van Heerlen

Afsluiting 145-jarig jubileum Kleine Zusters van de H. Joseph in Heerlen.

Zondag 24 juni

Hoogfeest Johannes de Doper

Vandaag viert de Kerk de geboorte van Johannes de Doper.

Vrijdag 29 juni

Hoogfeest Petrus en Paulus

Vandaag viert de Kerk het hoogfeest van de apostelen Petrus en Paulus.

Zaterdag 21 juli

Viering 175-jarig jubileum zusters Birgittinessen

De zusters Birgittinessen in Weert vieren dat ze 175 jaar geleden naar Limburg zijn gekomen. 

Zondag 22 juli

Generaal kapittel Norbertijnen

Opening generaal kapittel van de Norbertijnen met eucharistieviering in AbdijkerkRolduc, Kerkrade.
Aanvang: 16.00 uur
Meer informatie

Maandag 6 augustus

Start zomerkampen

Start van zomerkampen voor jongens en meiden op diverse locaties.
Meer info 

Woensdag 15 augustus

Hoogfeest Maria Tenhemelopneming

Vandaag viert de Kerk het hoogfeest van Maria Tenhemelopneming. 
Dit is het belangrijkste Mariafeest van het jaar. 
De kantoren van het bisdom Roermond zijn vandaag gesloten.

-->